برخى از دانشمندان، موارد زير را به عنوان فرق‌هاى موجود بين عرف و اجماع برشمرده‌اند:

1ـ عرف، گاه غالب و گاه مطرد است و حال آن‌که اجماع همواره مطرد بوده و اجماع غالب معنا ندارد.[1]

2ـ عرف ممکن است بد يا سودمند باشد و حال آن‌که اجماع نمى‌تواند در نزد پيروان آن بد و زيان آور باشد.

3ـ با توجه به‌اين‌که عرف گونه‌هاى متفاوتى دارد، عرف محلى که يکى از گونه‌هاى عرف است، وجود دارد، ولى ما در اجماع عنوانى به نام اجماع محلى نداريم.[2]

4ـ در عرف عنصر عمل شرط است، ولى در اجماع چنين چيزى شرط نيست؛[3] زيرا ممکن است صرفاً اتفاق آرا وجود داشته باشد، بدون اين‌که به عمل برسد.[4]

--------------------------------------------------------------------------------

[1]ـ الاُصول العامة للفقه المقارن، ص 420؛ مکتب‌هاى حقوقى در حقوق اسلام، ص 94، نيز ر.ک. الاجتهاد اُصوله وأحکامه، ص 89.

[2]ـ بررسى نوشته‌هاى دانشمندان سابق اصولى اهل سنت، اين نکته را نشان مى‌دهد که آنها تقريباً به نوعى اجماع محلى گرايش دارند.

[3]ـ ر.ک. الاجتهاد اُصوله و أحکامه، ص 89.

[4]ـ مکتب‌هاى حقوقى در حقوق اسلام، ص 94.