|
|
ب: سير تطور مفهوم عدالت در انديشه اسلامى
در نگاه حكماى اسلامى، تعريف‌‌هاى عدالت، بيشتر شبيه به تعريف‌هايى است كه طرفداران حقوق فطرى ارايه كرده‌اند، مثلاً در نگاه فارابى عدالت: «قرار دادن امور در جايگاه حقيقى خود، رعايت استحقاق و اهليت و وسطيت و تساوى حقيقى است». استاد مطهرى تعريفى از عدالت ارايه داده‌اند كه نشان‌دهنده نوع تعريف‌ها از عدالت در بين فلاسفه اسلامى است. برخلاف نظر برخى نحله‌ها در تاريخ اسلام، كه دوامى نياوردند، عدالت در «سلسله علل احكام» و سابق بر «دين» است. به عبارت ديگر، عدالت دينى و شرعى نيست، بلكه دين و شرع بايد عادلانه باشد. شهيد مطهرى به چهار معناى استفاده شده از واژه عدالت اشاره مى‌كنند: «موزون بودن»، «رفع تبعيض» ( مساوات )، «رعايت حقوق»، «رعايت استحقاق‌ها». ( توضيح آن در بحث بعدى خواهد آمد ). در تعريف عدالت،گرايش‌هاى مختلف انديشه سياسى اسلام ( فلسفه سياسى، فقه سياسى، حقوق و... ) تعبيرهاى گوناگونى ارايه کرده‌اند، از جمله‌اين تعبيرها موارد زير است: ـ دادن حق هر كس به او ( اعطاء كل ذي حق حقه ) ـ قرار دادن هر چيزى در جايگاه خود ( وضع الشيء في موضعه ) ـ تعادل و ميانه‌روى ـ تناسب جرم با مجازات ـ مصلحت عمومى ـ تقسيم مساوى خيرات مشترك عمومى ـ عقد قرارداد اجتماعى، براى تقسيم كار، در حيات مدنى
|
پیش گفتار
انعکاس
خدمات پایگاه
اندیشه
Istifta[@]saanei.org
If you have problem to read Farsi words, please click on
View...Encoding...UTF8 (windows)
آدرس دفتر قم : خيابان شهيد محمد منتظرى ـ كوچه هشتم ـ پلاك 4 ـ كدپستى 3713744369
تلفن : (10 - 37744009 ) - 37744767 - ( 62 - 37831660 ) نمابر: 37735080 -025
