|
محمد حسن موحدي ساوجي: زندگي مسلماني در جامعه ما به حفظ ظواهر دين خلاصه شده و از روح دين بي خبريم.
استاد اخلاق دانشگاه مفيد، با تاکيد بر اينکه زيست مسلماني تنها حساسيت به موضوع ظواهر ديني نيست گفت: پرهيز از دروغ گويي، نفاق و دو رويي، کسب روزي حلال، رعايت کرامت انساني و احترام به حريم خصوصي افراد از شاخصه ها و ويژگي هاي بسيار مهم در زيست مسلماني است متاسفانه اين نکات اخلاقي در جامعه ما به فراموشي سپرده شده است و ما از زيست مسلماني تنها به رعايت ظواهر دين مثل حجاب حساسيت داريم و از روح دين که تاثيرات مثبتي در زندگي فردي و اجتماعي دارد غافل شده ايم. حجت الاسلام محمد حسن موحدي ساوجي در گفت و گو با خبرنگار شفقنا زندگي، اظهار کرد: رعايت نکات اخلاقي در زيست مسلماني جايگاه ويژه اي دارد که بايد در روابط فردي، خانوادگي، اجتماعي و سياسي مورد توجه قرار بگيرد، متاسفانه آنچه در عرف و جامعه ما بيشتر اهميت داده مي شود عمل به ظواهر دين است و تنها آن را جز زيست مسلماني مي دانيم در حالي که عمل به روح دين که تاثيرات مثبت و مستقيمي در جامعه دارد مورد عفلت واقع شده است. وي در ادامه با تاکيد بر اينکه در جامعه ما از زيست مسلماني تنها به امر حجاب به عنوان يکي از ظواهر دين توجه مي شود تصريح کرد: يکي از آموزه هاي ديني که دراسلام بسيار مورد تاکيد قرار گرفته است راستگويي و پرهيز از دروغگويي است که بر اساس آن افراد بايد در زيست مسلماني از دروغ گفتن حتي به مزاح خودداري کنند اما مسئله اين است آيا اين آموزه مهم در جامعه ما مورد توجه قرار مي گيرد. متاسفانه آن اهميت و حساسيتي که در جامعه ما به بحث حجاب مي شود به مولفه هاي ديگر دين اهميت داده نمي شود و ما در زيست مسلماني تنها به حجاب توجه مي کنيم. ين استاد دانشگاه مفيد، پرهيز از تملق گويي را از ديگر مولفه هاي زيست مسلماني دانست و گفت: در آموزه هاي ديني ما به کرات تاکيد شده است که از تملق گويي بخصوص تملق افرادي که صاحب ثروت و قدرت هستند پرهيز کنيم چرا که تملق موجب مي شود فرد دچار کبر، غرور و خودبزرگ بيني کاذب شود و آثار فردي و اجتماعي بسيار زيان باري ايجاد مي کند و پيامبر اسلام(ص) در همين زمينه مي فرمايند: «کساني که تملق مي کنند به صورتشان خاک بپاشيد» متاسفانه در عرف و جامعه ما تملق گويي صاحبان قدرت بسيار ديده مي شود. حجت الاسلام موحدي ساوجي پرهيز از دو رويي و نفاق را از ديگر ويژگي هاي زيست مسلماني عنوان کرد و افزود: نفاق مسئله سياسي نيست امري کاملا اخلاقي است، نفاق يعني فردي در برابرديگري به گونه اي سخن بگويد که در دل آن را باور ندارد و يا در پشت سر نوع ديگر سخن مي گويد، زيست مسلماني زندگي نبايد آميخته با نفاق و دورويي باشد متاسفانه اين نکته اخلاقي نيز در جامعه ما مورد غفلت قرار گرفته است. اين استاد اخلاق در ادامه يادآور شد: توجه به کسب لقمه حلال از ديگر مولفه هاي زيست مسلماني است که انسان بايد تلاش کند مال و روزي حلال بدست بياورد در روايات نيز آمده است «اگر کسي براي کسب روزي حلال خانواده خود تلاش کند همانند مجاهد في سبيل الله است» بايد ديد در زيست مسلماني جامعه ما تا چه اندازه به روزي حلال و پرداخت واجبات مال خود توجه مي کنيم. اين پژوهشگر دين در ادامه بيان کرد: رعايت حريم خصوصي افراد نکته ديگر اخلاقي است که بايد در زيست مسلماني مورد توجه قرار بگيرد اين موضوع را از آيات قرآني هم مي توان برداشت نمود. به عبارت ديگر حوزه خصوصي افراد بايد داراي امنيت باشد و اين حق نه اذعان مردم است و نه حکومت ها؛ البته منظور قرآن آن بخشي اززندگي انسان هاست که مربوط به خودشان است و هيچ تاثيري در اجتماع يا در حقوق ديگران ندارد.در قرآن آيه « ياَأيَها اَّلذيَن آَمُنوا اْجَتِنُبواَکثيرًاِمَن الَّظِّنِ إَّنَ بْعَض الَّظِّنِ إْثٌمَ و لاَتَجَّسُسوا » امنيت حوزه خصوصي را توضيح مي دهد و به مردم مي گويد:« اي کساني که ايمان آوردهايد! از بسياري از گمانها بپرهيزيد، چرا که بعضي از گمانها گناه است و هرگز (در کار ديگران) تجّسس نکنيد.» و در اينجا اگر منظور از تجسس تمام حيطه خصوصي افراد نباشد يکي از مصاديقش حيطه خصوصي است. به طور نمونه اگر فردي در جايي که کسي نمي بيند کاري را مخفيانه انجام داد؛ جزء حيطه خصوصي اش است و اگر کسي بخواهد کاوش کند تا بخواهد از آن سردر بياورد، به حيطه خصوصي افراد وارد شده است. حجت الاسلام ساوجي حفظ کرامت انساني را از ديگر شاخصه هاي مهم زيست مسلماني دانست و گفت: نکته ديگر آن است که ما نسبت به اطرافيانمان کرامت انساني را رعايت کنيم مخصوصا کساني که با آنها مخالف هستيم. در روايات نقل شده از حضرت اميرالمومنين علي (ع) نسبت به خوارج که گروهي در حال محاربه بودند و نسبت به حضرت توهين مي کردند و حضرت را کافر خطاب مي کردند فرموده اند:«آنان برادران ما هستند که برما يورش آورده اند »بنابراين حضرت بر اين گروه نسبت به آنها تعبير مشرک رابه کار نبرده بلکه آنها را برادر خود نام برده است و يا در مورد اصحاب معاويه در جنگ صفين در خطبه 206 نهج البلاغه دو تن از ياران حضرت، اصحاب معاويه را دشنام مي دادند که حضرت فرمودند:«من ناپسند مي دارم براي شما که دشمنام دهنده باشيد.» و به يارانشان فرمودند:«اگر اعمال آنها را توصيف کنيد به گفتار صحيح نزديک تر است و براي اتمام حجت هم رساتر است به جاي اينکه آنها را دشنام دهيد. به گفته وي رعايت اين نکات ذکر شده بايد در زيست مسلماني در اولويت قرار بگيرد، زندگي اسلامي و معنوي صرفا اين نيست که نماز بخوانيم و حجاب خود را رعايت کنيم بايد نکات اخلاقي دين که روح دين است و تاثيرات فردي و اجتماعي بسيار مثبتي دارد سلامت اجتماعي را تضمين، فاصله طبقاتي را کم و آرامش را افزايش مي دهد، رعايت شود امري که در جامعه ما بسيار کمرنگ شده است. اين استاد دانشگاه مفيد به جمله اي سيد جمال الدين اسدآبادي در خصوص زيست مسلماني اشاره کرد و گفت: ايشان مي فرمايند: «من به مغرب زمين رفتم اسلام را ديدم مسلمان نيافتم در مشرق زمين مسلمان ديدم اما اسلام را نيافتم» اين جمله مصداق بارز بي توجهي به شاخصه هاي زيست مسلماني در جامعه اسلامي ما است که ما ادعاي اسلام را داريم اما زيست اسلامي نداريم. حجت الاسلام ساوجي در خصوص نوع آداب معاشرت در زيست مسلماني نيز اظهار کرد: آداب معاشرت و ارتباط در زندگي فردي، خانوادگي و اجتماعي در زيست مسلماني بايد همواره بر پايه محبت، احترام، صداقت و راستگويي باشد افراد از دروغ گويي و ايجاد نفاق پرهيز کنند به گونه صحبت نکنند که اختلاف ايجاد شود. اين پژوهشگر دين در پايان با بيان اينکه شخصيت هاي مذهبي و نهادهاي فرهنگي در ايجاد زيست مسلماني در جامعه موفق عمل نکردند خواستار نقش پر رنگ تر روحانيون و اساتيد در اين خصوص شد. (منبع: شفقنا)
|