«کفر» و مباحث پیرامون آن در چند جای فقه مطرح شده است. از جمله طهارت و نجاست، دخول در مساجد، نکاح، جهاد، ارث (مانعیّت) و... .

با توجه به اهمیت آن و ارتباط این مسأله با موضوعات مختلف از جمله موارد فوق‌الذکر اکنون به تفصیل به آن پرداخته و به تبیین و توضیح معنا و نحوه تعلّق احکام به آن خواهیم پرداخت.

در فقه هر جا که سخن از «کفر» و «کافر» به میان آمده، آن را اعم از قاصر و مقصّر دانسته و هر حکمی که بر آن حمل می‌شده بر مطلق کافر بدون در نظر گرفتن قصور و تقصیر آنها حمل کرده‌اند.

اما دقت بیشتر بدون در نظر داشتن پیش ذهنیت‌های قبلی و کنار گذاشتن تعصبات دینی و مذهبی همراه با امعان نظر ظریف‌تر، ما را به این نکته رهنمون خواهد ساخت که در اکثر موارد خصوصاً در موضوع بحث ما؛ یعنی غیبت، «کفرِ» ناشی از تقصیر و مقصّرین از کفار موضوع بسیاری از احکام، از جمله جواز غیبت قرار گرفته است.

مراجعه به قرآن و دقت در آیات آن و مراجعه به کتاب‌های اهل لغت برای دریافت صحیح معنای «کفر» و «کافر»، نکات جدیدی را پیش روی ما خواهد گشود.