پس از ثبوت ضمان به حکم عقل پرداخت خسارت نیز به حکم عقل بدیهی است و اما در این زمینه در گذشته و پیش از انقلاب صنعتی در مواردی که ضمانتی متوجه اشخاص می‌شد و کار به اخذ خسارت می‌کشید، گاه خود شخص و گاه بستگان نسبی یا کسانی که با او پیوند خونی و خانوادگی داشتند و گاه حکومت‌ها، خسارت‌ها را جبران می‌کردند تا فرد یا افرادی که خواسته یا ناخواسته سبب اتلاف جان یا عضو دیگران شده بودند، از این مخمصه نجات یابند.

بعد از انقلاب صنعتی، اندیشه بیمه به صورت نوین پدید آمد[1] و بشر را به این ایده منتقل ساخت که مبلغی اندک از جمعی بسیار دریافت و جمع‌آوری کند تا به هنگام نیاز، صرف تعداد اندکی گردد که آسيب می‌بینند.

«با توسعه و گسترش صنعت و به عبارت دیگر، با صنعتی‌شدن کشورها و کاربرد ماشین‌آلات پیچیده و ناآشنا، آمار و حوادث ناشی از کار در کارگاه‌ها و مؤسسات صنعتی و کارخانجات، فزونی‌گرفته و وسایل ارتباطی حمل و نقل و کثرت تردد افراد باعث افزایش حوادث شده است که کلیه این عوامل باعث توسعه و گسترش بیمه‌های حوادث در بین گروه‌های کارگری و طبقات کم‌درآمد شده است؛ زیرا این گروه پرکار محروم، می‌خواهند که در صورت فوت نابهنگام‌شان اعضای خانواده‌شان بدون امکانات رفاهی و مالی نمانند و از یک آسایش مادی و معنوی نسبی برخوردار باشند» (دستباز، 1373، ص 108).

-----------

[1]. «در بین اقوام قدیم، بابلی‌ها یک نوع بیمه برای جبران خسارت داشته‌اند. طبق شواهدی که در دست است، در اواسط قرن 14 میلادی بيمه دریایی در اروپا تقریباً عمومیت داشته است» (غلامحسین مصاحب، دائرة المعارف فارسی، ج 1، ص 499).