|
چکيده
قاعده ارش از مسلمات فقه اسلامي است و هر چند در برخي موارد يا مصاديق، اختلاف نظر وجود دارد، ولي اصل مشروعيت آن هيچ گونه شبههاي ندارد. در فقه شيعه از اين قاعده با عنوان ارش، حکومت و در مواردی اندک با عنوان اجتهاد تعبير شده است، اما در فقه اهل سنت، از اين قاعده به عنوان حکومت و در برخي موارد اجتهاد نام برده شده است. در فقه فریقین، ارش یا در معاملات است یا در جنایات که ارش در جنایات همانند ارش در معاملات طرح و مورد بررسی قرار نگرفته است. عمده دليل براي مشروعيت قاعده ارش اين است که نبايد خون و حق مسلمان و يا هر انساني هدر شود. به همين جهت، از آنجا که ديه برخي از جنايات در شريعت مشخص نشده، بايد با ارشدادن مقدار آن جنايت مشخص و ستمي که بر مجني عليه وارد شده را جبران کرد. از جمله موضوعات دیگری که در این مقاله طرح میشود، کیفیت و شیوه محاسبه ارش میباشد و در میان اهل سنت «وهبه زحیلی» دیدگاهی متفاوت برای محاسبه ارش ارائه کرده است که به نظر قابل دقت میباشد. واژگان کلیدی فقه، ارش، حکومت، ديات، جنايت، قانون مجازات اسلامي
|