|
اقسام اعضا
اعضای بدن در بحث دیه بر چهار قسم تقسیم میشوند: 1. اندامهایی که در بدن نظیر و مانندی ندارند؛ مانند بینی، زبان که دیه کامل به آنها تعلق میگیرد. 2. اندامهایی که زوج هستند؛ مانند دستها، گوشها، چشمها و پاها. اگر جنایت بر یکی از آن صورت گیرد، دیه کامل و اگر بر یکی از آنها باشد، نصف دیه تعلق میگیرد. شافعیه در باره چشم نابینا معتقدند نصف دیه تعلق میگیرد؛ چون احادیث، تفاوتی قائل نشدهاند. 3. اندامهایی که چهار تا هستند؛ مانند مژهها، شافعیه در باره ابروها گفتهاند حکومت عدل تعلق میگیرد؛ چون ازدستدادن زیبایی بدون سلب منفعت است. درباره مژهها هم چنین دیدگاهی دارند (عزازی، 2012م، ج4، ص475). 4. اندامهایی که ده تا هستند. شافعی معتقد است دیه هر انگشت یک دهم دیه است و دیه دندان را پنج شتر میداند. همچنین درباره دندانی که بر اثر ضربهزدن سیاه میشود حکومت را لازم میداند (نووی، 1975م، ج7، ص147). آنچه که محل سؤال و انتقاد است، این است که چگونه دیه یک انسان باید صد شتر باشد، اما دیه هر دندان پنج شتر است و مجموع دندانها؛ یعنی دیه 32 دندان 160 شتر میشود که فقها در این باره سکوت کردهاند.
|