در برخی از روایات از دیه به ضمان تعبیر شده است و ضمان در مسؤولیت مالی ظهور دارد، نه مجازات. از جمله این روایت:

عن السکونی، عن ابی عبدالله (ع) قال: «قضی امیرالمؤمنین (ع) فی رجل دخل دار قوم بغیر اذنهم عقروه کلبهم قال (ع) لا ضمان علیهم و ان دخل باذنهم ضمنوا» (همان، ص 254).

در این روایت می‌گوید: اگر کسی بدون دعوت قبلی به منزل کسی وارد شود و سگ صاحب‌خانه به وی آسیبی برساند، امام فرمود بر صاحب‌خانه ضمان و مسؤولیتی نیست. اما اگر با دعوت آن‌ها وارد خانه شد و آسیبی به وی رسید، آن‌ها ضامنند. به‌کار‌بردن ضمان در این روایات نشان آن است که دیه با جبران خسارت‌بودن سازگار است.

هم‌چنین علمای فقه برای پاره‌ای از انواع دیه، در جایی که دیه در شرع، معین نشده اصطلاح «ارش» را به‌کار برده‌اند. از نظر اینان ارش به معنای غرامت و جبران خسارت است.