|
طریقه گفتن تسبیح آن حضرت
یکی از اعمال مستحبی که تأکید زیادی به انجام آن شده، تعقیبات نماز است؛ یعنی انسان، پس از نماز به ذکر و دعا مشغول شود و با اتمام سلام نماز، فوراً ارتباطش را با خداوند قطع نکند. در این زمینه ذکرها و دعاهای فراوانی وارد شده؛ اما تسبیح حضرت زهرا(سلام الله علیها) به عنوان ذکر برتر برای تعقیب نمازها، در روایات گوناگون و نیز از سوی فقهای بزرگ، مورد تأکید واقع شده و طریقه گفتن و تعداد آن نیز بیان شده است. امام صادق(علیه السلام) فرمود: فِي تَسبِیحِ فاطِمة((سلام الله علیها)) تُبْدَأ بِالتَكِبیرِ أرْبَعاً وَ ثَلاثِینَ، ثُمَّ التَحْمِیدِ ثَلاثاً وَ ثَلاثِینَ، ثُمَّ التَسبِیحِ ثَلَاثاً وَ ثَلاثِین؛[1] تسبیحِ فاطمه اینگونه گفته شود: ابتدا سی و چهار بار «الله اکبر» بعد سی و سه مرتبه «الحمدلله» و سپس سی و سه مرتبه «سبحان الله». نظر مشهور فقهای شیعه و حضرت آیت الله العظمی صانعی[2] نیز به همین ترتیب است و بیشتر روایات هم بر این ترتیب دلالت دارد. مستحب است برای گفتن تسبیحات حضرت فاطمه(سلام الله علیها) از رشته تسبیح تُربت سیّدالشهدا استفاده گردد. در روایات هم آمده است: اگر ذکر یا استغفار با تسبیح تُربت امام حسین(علیه السلام) گفته شود، برابر است با هفتاد ذکر که با چیز دیگر گفته میشود.[3] و حتی اگر کسی آن را در دست بگیرد و ذکر تسبیح را فراموش کند، ثواب تسبیح برای او نوشته میشود.[4] غیر از تُربت شریف قبر سیّدالشهدا تسبیح با انگشتان دست، از چیزهای دیگر افضل است؛ چرا که اعضا و جوارح انسان در روز قیامت، مورد سؤال و بازخواست قرار میگیرند و شهادت خواهند داد.[4] تسبیح حضرت زهرا(سلام الله علیها) فی نفسه مستحب است و اختصاص به مورد یا زمان معیّن ندارد؛ یعنی بعد از نمازهای واجب، نافله، وقت خوابیدن و در هر ساعاتی از روز و شب مستحب است[5] و در تعقیب نماز تأکید بیشتری به انجام آن شده است. تعداد تسبیح مجموعاً صد ذکر است و اگر کسی شک کند در عدد «الله اکبر» یا «الحمدلله» یا «سبحان الله» در صورتی که هنوز آن ذکر را تمام نکرده باشد، بنا را بر عدد کم بگذارد و بقیه را بگوید، و اگر آن ذکر تمام شده باشد، بنا را بر اتیان و انجام آن بگذارد و اگر زیادتر از عدد آن آورده، مبنا را بر همان تعداد واقعی گذاشته و از زاید بر آن دست بردارد.[6] ---------------------------------- [1]. وسائل الشيعه، ج6، ص 444، أبواب التعقيب، باب 10، ح2. [2]. ر.ک: العروة الوثقي، ج2، ص251، فصل في التعقيب. [3]. وسائل الشيعه، ج6، ص456، أبواب التعقيب، باب16، ح7؛ «عَنِ الصَّادِقِ(عليه السلام): أَنَّ مَنْ أَدَارَ الْحَجَرَ مِنْ تُرْبَةِ الْحُسَيْنِ(عليه السلام) فَاسْتَغْفَرَ بِهِ مَرَّةً وَاحِدَةً كَتَبَ الله لَهُ سَبْعِينَ مَرَّةً». [4]. نک: مستدرک الوسائل، ج4، ص13، کتاب الصلاة، أبواب ما يسجد عليه، باب9، ح4. [5]. نک: من لايحضره الفقيه، ج1، ص174؛ ذيل ح825؛ و مجمع الفائدة والبرهان، ج2، ص313؛ « قَالَ(عليه السلام): السُّجُودُ عَلَى طِينِ قَبْرِ الْحُسَيْنِ(عليه السلام) يُنَوِّرُ إِلَى الْأَرْضِ السَّابِعَةِ، وَ مَنْ كَانَ مَعَهُ سُبْحَةٌ مِنْ طِينِ قَبْرِ الْحُسَيْنِ(عليه السلام) كُتِبَ مُسَبِّحاً وَ إِنْ لَمْ يُسَبِّحْ بِهَا، وَ التَّسْبِيحُ بِالْأَصَابِعِ أَفْضَلُ مِنْهُ بِغَيْرِهَا، لِأَنَّهَا مَسْئُولَاتٌ يَوْمَ الْقِيَامَةِ». [6]. نک: العروة الوثقي، ج2، ص251، فصل في التعقيب.
|