|
استدلال برای قول دوّم
براي اثباتِ قول دوّم ـ این قول، به قول شيخ مفيد و پیروانش معروف است ـ دو وجه ذکر شده است: وجه اوّل: اين وجه با سه دلیل در کلام صاحب مستند و صاحب سرائر بيان شده است: اول: عموم آيات و رواياتِ ارث دلالت ميکنند بر اينکه زوجه از همهی اموال زوج ارث ميبرد، ولی اخباري هم وجود دارد که مواردي از اين عمومات را استثنا میکند. اين موارد به جهت اختلاف روايات، متفاوت ميباشند اما مواردي که زوجه، نه از عين آنها و نه از قيمت آنها ارث ميبرد و همهی اخبار بر آن اتفاقِ نظر دارند، زمينهايي است که در آنها بناي مسکوني و خانه ساخته شده باشد. همچنين اين اخبار، زوجه را تنها از ارث بردن از عين نهرها محروم ميدانند نه از قیمت آنها. بنابراين، بقيّه ماترک ميّت که اخبار بر آن اتفاق ندارند، تحت شمول عام باقي ميمانند. دوم: اصل در ارث بری، ارث بردن از تمام ماترک ميّت است. بنابراين، در مواردي که ادلهاي بر مخالفت با اين اصل وارد شده باشد، بايد بر مقداری که آن ادلّه بر آن اتفاق دارند، اکتفا شود. سوم: بسياري از اخبارِ حرمان زوجه از ماترک زوج، تنها به ذکر زمينهايي که در آنها خانه ساخته شده، اکتفا کردهاند و اگر به جز موارد ذکر شده، موارد ديگري نيز وجود داشت، بايد در اين اخبار به آنها اشاره ميشد. به عبارت ديگر، ذکر اين موارد در روايات متعدّد دلالت بر حصر مورد ذکر شده دارد.
|