|
اشکال در استدلال به روايت پانزدهم
اين روايت ـ همانطور که در ذيل حديث دهم گذشت ـ به جهت دلالت بر توريث زوجه از بنا، با روايت دهم و روايت هشتم که بر ارث زوجه از قيمت بنا دلالت داشتند، معارض است و قاعده در تعارض تساقط است. 16. ما رواه الشيخ في التهذيب، والاستبصار، والصدوق في الفقيه والعلل وعيون أخبار الرضا بإسنادهما إلي محمّد بن سنان: أنّ الرضاعلیه السلام کتب إليه فيما کتب من جواب مسائله: «علّة المرأة أنّها لا ترث من العقار شيئاً إلّا قیمة الطوب والنقض؛ لأنّ العقار لا يمکن تغييره وقلبه، والمرأة قد يجوز أن ينقطع ما بينها وبينه من العصمة، ويجوز تغييرها وتبديلها، وليس الولد والوالد کذلک؛ لأنّه لا يمکن التفصّي منهما، والمرأة يمکن الاستبدال بها، فما يجوز أن يجيء ويذهب کان ميراثه فيما يجوز تبديله وتغييره إذا أشبهه، وکان الثابت المقيم علي حاله کمن کان مثله في الثبات والقيام»؛[117] امام رضاعلیه السلام در جواب سؤال محمّد بن سنان نوشت: علّت آنکه زن از زمین ارث نمیبرد و از قیمت آجر و ادوات به کار رفته در ساختمان که تخریب شده است، ارث میبرد آن است که زمین و خانه قابل تبدیل و تعمیر نمیباشند؛ اما زوجه امکان جدا شدنش از شوهر وجود دارد، ولی پدر و مادر و فرزندان امکان جدا شدن از خانواده را ندارند. بنابراین، کسی که امکان جدا شدنش از خانواده وجود دارد، ارث او نیز از چیزهایی است که قابل تبدیل و جدا شدن باشد و آنچه که ثابت و استوار است باید برای کسی باشد که در خانواده ثابت و قابل تبدیل نیست. ------------
|