مستند عمده‌ی اقوال شش‌گانه، رواياتی است که از ائمه‌ی معصومين: پیرامون این موضوع وارد شده است. با این توجه، در ابتدا لازم است اصل روايات و کيفيت استدلال (در برخی روایات کیفیت استدلال روشن است که به وضوح آن اکتفا می‌شود) به آنها مورد بررسی قرار گرفته و سپس مناقشه‌ها و اشکالات وارد بر استدلالِ به اين روايات، مورد ارزیابی قرار گيرد.

قبل از آن، این نکته قابل ذکر است که: شیخ حُر‌عاملی در کتاب «وسائل الشيعه» 18 روايت را در يک باب مستقل، با عنوان «اخبار الحرمان» ذکر نموده است، ولی صاحب جواهر تعداد این اخبار را 17 روایت می‌داند. در عین حال، اين اختلاف تنها در عدد است، ولیکن هر دو بزرگوار، همه‌ی روايات را ذکر فرموده‌اند، با اين تفاوت که صاحب وسائل الشيعه، خبر «طربال بن رجاء» را خبر مستقل قرار داده، ولی صاحب جواهر، خبر «طربال و زراره» را که از نظر متن متّحد هستند، يک خبر قرار داده است؛ اما واضح و روشن است که از نظر صناعت، آنچه صاحب وسائل الشيعه انجام داده، صحيح‌تر است. در هر صورت، شایسته است قبل از نقل روایات، برخی از لغات مورد استفاده در آنها نیز ترجمه و روشن گردد.

«رباع»: جمع «ربع»‌، به معنای منزل و وطن می‌باشد. [87]

«عقار»: برای عقار معانی متفاوتی ذکر شده است، برخی؛ مانند ازهری عقار را به معنای منزل دانسته‌اند[88]، همانند معنای ربع. برخی دیگر، مانند صاحبان صحاح و قاموس، عَقار (بالفتح) را به معنای ضیعه (زمین دارای غلات) و زمین و نخل دانسته‌اند[89]، و ابن اثیر نیز در نهایه این سه معنا را انتخاب نموده است‌[90]؛ لیکن صاحب قاموس، عُقار (بضم عین) را تنها به معنای ضیعه و نخل دانسته است[91].
صاحب مجمع البحرین فرموده است: عقار به مملوکی که دارای اصل ثابتی باشد؛ مانند خانه، زمین، نخل و ضیاع (زمین‌های آباد دارای غلات) گفته می‌شود.[92]

بنابر‌این می‌توان گفت: عقار به معنای مطلق اراضی و خانه می‌باشد.

روايات براساس آنچه استاد معظّم، والد گرامی با ترتیب تقدّم صحّت سندی ذکر فرموده‌اند، عبارت است از:

1. صحيحة محمّد بن مسلم، عن أبی جعفر(ع): قال: «النساء لا يرثن من الأرض ولا من العقار شيئاً»[93]؛
زنان هیچ ارثی از زمین و از خانه نمی برند.

2. صحيحة زرارة، عن أبي جعفر(ع): «إنّ المرأة لا ترث ممّا ترک زوجها من القري والدور والسلاح والدواب شيئاً، وترث من المال والفرش والثياب ومتاع البيت ممّا ترک، وتقوّم النقض والأبواب والجذوع والقصب، فتعطي حقّها منه»[94]؛

امام باقر(ع) فرمود: زن از آبادی‌ها و خانه‌ها و اسلحه و چهار پایان مربوط به ماترک شوهرش، ارث نمی‌برد ولیکن از اموال منقول و فرش و لباس و لوازم خانه، ارث می‌برد و از قیمت ادوات به‌کار رفته در ساختمان منزل؛ مانند درب‌ها، ارث می‌برد.

3. موثّقة زرارة، عن أبي جعفر(ع) که مثل صحيحه مي‌باشد، با اين تفاوت که به جاي «الفرش» الرقيق آمده و «الأبواب» در آن ذکر نگرديده است.‌[95]

4. رواية طربال بن رجاء، که مانند موثّقه‌ی زراره[96] مي‌باشد.

-------------------------------
[87]. الربع‌: المنزل والوطن‌، يسمّي ربعاً‌؛ لأنّه يربعون فيه‌، أى: يطمئنّون، و يقال: هو الموضع الذي يرتبعون فيه فى الربع. العين، ج 1، ص 647.
[88]. الربع : هو الدار بعينها حيث کانت. والمربع: المنزل فى الربيع خاصّة. تهذيب اللّغه، ج 1، ص 146‌.
[89]. الصحاح، ج2، ص 754.
[90]. النهايه، ج 3، ص 274.
[91]. القاموس المحيط، ص 413.
[92]. مجمع البحرين، ج 3، ص 410.
[93]. وسائل الشيعه، ج 26، ص 207، باب 6‌، ح ‌4.
[94]. وسائل الشيعه ج 26، ص 205، باب 6، ح 1.
[95]. وسائل الشيعه، ج 26، ص210، باب 6‌، ح12.
[96]. همان.