|
رابطه قاعدة «عدالت و نفی ظلم» با «لاحرج»
همانطور که روشن است، «لاحرج» هرگونه حکم حرجى را از بندگان نفى مىکند. از آن سو وجود حکم حرجى سبب ظلم بر بندگان مىشود؛ بنابراين، مىتوان گفت: هرکجا حرجى برکسى تحميل گردد، ظلم هم خواهد بود، اما اينگونه نيست که هرکجا ظلمى واقع شود حرج هم باشد؛ چه بسا ظلمى بر فردى واقع شود که حرجى بر او هم نباشد. مثل غصب چيزى که ماليت دارد، ولى قيمت ندارد، که به خاطر غصب کردن ظلم وارد شده است، و ليکن بر صاحب مال حرجى نيست. پس در نسبت سنجى بين حرج و نفى ظلم، نسبت آنها را عموم و خصوص مطلق مىبينيم؛ زيرا هر حرجى ظلم هست، و ليکن برخى از ظلمها حرج نيست.
|