«كعبه» مخزن اسرار و معدن ابرار است، «كعبه» قلب معنا و پرورنده ى باطن هاست. «كعبه» قلب عمود دين، نماز است، مصلّى به قيام آن، رشته ى بندگى و عبوديت خويش را به كعبه اتصال مى دهد تا برترين عمل و بهترين نُسُك معنوى، با آن درآميزد. «كعبه» خانه الله است كه به جان ها صفا و به خاطرها جلاست.

«حج» كه يكى از بزرگترين شعائر دين اسلام است در قرب قرين اين بيت عتيق تجلّى پيدا مى كند.

«حج» ركن اساسى اسلام است كه در آن روح و جوهره اش استحكام باورهاى اعتقادى و عملى انسان و تقويت معرفت شناسى نسبت به خداوند تعالى است.

«حج» تجلّى عظيم شعائر دينى و ميعادگاه عابدان و عاشقان خداوندى است كه بندگان از آن شفاى قلوب و دواى ذنوب برمى گيرند.

«حج» به واقع آخرين منزل قرب است كه همگان مى توانند در اين زندگى دينوى بدان راه يابند و اعمال و افعال و اذكار طريقت خويش را با دريافت معنوى از صلات و نُسُك آن قرين و منطبق نمايند، اعمال و مناسكى كه با صبغه ى حج ابراهيمى، ظاهر و باطن آدمى را آراسته و با دين حنيف پيوند مى دهد، دينى كه از او نقش و نگار دنيوى رَسته و به حقيقت معنوى و روحانى كمال يافته است. در «حج» تمام مسلمين حلقه زنان به گرد اضلاعى در آيند كه از يك سو در اعماق قلوب آنان جاى داشته و از سوى ديگر تا عرش الهى امتداد پيدا كرده است.

پيوند فرشيان با عرشيان آن هم در موسم حج، تجلّى بزرگ رابطه خلق با خالق يكتاست. پيوند اين اكبر خلقت كه به دنبال وحدتى در بين آحادند، صحنه اى زيبا و گويا را از حشر و نشر عقبى در اذهان تداعى مى كند كه ارمغان آن قرب به لقاى حق در بيت اَمنِ اِله و ديار هبوط آدم پيغمبر و ظهور و بعثت خاتم انبياست. ديارى كه در آن جز خير و بركت ديدگان را نمى سايد و فضايى به جز بوى معطرِ بندگىِ بى آلايش ندارد.

اميد آن كه زايرين محترم از اين كنگره ى بزرگ اسلامى، كمال استفاده را برده و فرصت را غنيمت شمرده و در جهت رشد و تعالى اخلاق و تهذيب نفس بكوشند، و ما و تمامى مؤمنين را از دعاى خير خود بهره مند نمايند.

شايان ذكر است، كتاب منتخب اعمال و مناسك حج كه با برخى آداب و ادعيه مدينه منوره نيز همراه است، توسط مركز تحقيقات مؤسسه فرهنگى هنرى فقه الثقلين تهيه و تدوين شده، و با اختصار گويى در مسائل، به متن برخى نظرات و آراء متفرد حضرت آية اللّه العظمى صانعى ـ دام ظله ـ كه با آخرين فتاواى فقهى ايشان در باب مسائل حج تطبيق يافته، تقديم خوانندگان عزيز مى گردد.

در پايان به درگاه خداوند متعال سر مى سپاريم و براى الطاف بى كرانش شكر مى كنيم.

مؤسسه فرهنگى ـ هنرى فقه الثقلين