(س 207) بعضى از صيّادان براى به دام انداختن ماهيها از مواد منفجره يا انواع سموم و يا ابزار آلات ديگرى كه ذاتاً آلت شكار محسوب نمى شوند، استفاده مى نمايند و قانون هم استفاده از اين گونه ابزار آلات را منع كرده است. حكم شرعى اين نوع شكارها چيست؟

ج ـ اگر ماهى فلس دار به خودى خود نمرده باشد، بلكه صيد شده باشد، پاك است و خوردن آن، حلال است و فرقى بين آلات صيد و روش آن نيست و فرقى نمى كند كه در آب مرده باشد يا خارج از آب. آرى، خلاف مقرّرات عمل كردن، حرام است.

(س 208) عده اى از صيادان نقل مى كنند كه ماهى را از دريا به وسيله تورهاى ثابت صيد مى كنند و ماهى صيد شده در آب مى ميرد. سؤال اين است كه آيا اين ماهى حلال است يا حرام؟ و حكم اين عمل چيست؟

ج ـ اگر ماهى، زنده صيد شود و در تور و شبكه بيفتد، حلال است هر چند بعد از آن در آب بميرد، چون صيد ماهى به طور زنده، ظاهراً تذكيه آن است. 15/4/74

(س 209) اگر مسلمان ببيند كه كافر ماهى را از آب بيرون آورد، يا ببيند موج دريا ماهى را در خشكى رها كرد، آيا حلال است يا خير؟

ج ـ اگر بداند كه كافرماهى را از آب، زنده بيرون آورده، محكوم به تذكيه است و ديدن مسلمان، يكى از طُرُق علم به زنده بيرون آوردن است و موضوعيت ندارد؛ كما اينكه در تذكيه ماهى، نه تسميه شرط است و نه اسلام، بلكه «اَخْذُهُ مِن الماءِ حَيّاً» كفايت مى كند؛ و امّا نسبت به موج دريا، اگر بداند زنده از آب بيرون افتاده، خوردنش حلال است. 28/2/76

(س 210) اگر ماهى، خود را از آب بيرون بيندازد، آيا خوردنش حلال است يا حرام؟

ج ـ اگر بداند ماهى، خود را از آب بيرون انداخته، خوردن آن حلال است.

(س 211) موجودى دريايى به شكل هشت پا هست كه به ماهى «مركب» معروف است و بدون فلس است و اهل سنّت جزاير خليج فارس، آن را مصرف مى كنند. آيا حلال است يا خير؟ همچنين در كمر همين موجود دريايى، غضروفى وجود دارد در اندازه هاى مختلف كه بعد از جدا شدن از بدن آن (در حالت زنده بودن) به روى آب مى آيد و كنار ساحل كشيده مى شود و به «كف دريا» معروف است و گوشت آن، شبيه گوشت ميگو است. آيا حلال است؟

ج ـ چون بدون فلس است، محكوم به حرمت است. 16/10/77

(س 212) آيا اكتاپوس و ماهى مركب حلال است؟ و با توجه به آيه (احل لكم صيد البحر وطعامه متاعاً لكم) نمى توان گفت كل موجودات دريايى حلال است؟

ج ـ اكتابوس يا همان هشت پا حرام مى باشد، و ماهى مركب اگر از گروه ماهيان باشد وفلس داشته باشد، حلال است؛ اما راجع به آيه قرآن و بحث اجتهادى بايد دانست به همان نحو كه اظهار نظر در همه علوم ودانشها نياز به احاطه علمى و تخصص و دانش فراوان دارد، در كشف احكام الهى از قرآن و ادلّه ديگر، همان نياز وجود دارد و بدون آن احاطه و تخصص، اظهار نظر صواب نمى باشد وحجّت الهيّه نيست، و نيز بايد توجه داشت كه آن چه در اسلام حرام شده و در فقه شيعه بيان گشته، حرمتش قطعاً به خاطر مفاسد و مضارّ بهداشت تن و روان بوده و هست و امروزه مى بينيم كه برخى از آن مضارّ براى بشر كشف مى شود. چگونه چنين نباشد و حال آنكه امروزه صاحب نظران واهل فن در مسائل طب و بهداشت از نگهدارى حيوانات مخصوصاً گربه و سگ در خانه منع مى نمايند و معتقدند نگهدارى آنها موجب بيمارى هاى كشنده مى باشد، و ما به اسلام كه مى نگريم مى بينيم حتى يك موى گربه و هر حيوان حرام گوشت ديگر را در بدن يا لباس نمازگزار، موجب و سبب بطلان نماز مى داند و نماز با يك موى حيوانات حرام گوشت ـ هر چند با همه خصوصيات مانند خضوع و خشوع همراه باشد ـ باطل و وجودش با عدم مساوى است و اللّه اكبر «وما اوتيتم من العلم الا قليلا».

(س 213) شرط حلّيت ماهيان حلال گوشت، به نظر مبارك آيا صرف صيد است ولو در تور صيد شوند و در حالى كه در دريا است بميرند، يا اينكه بايد حتماً ماهى خارج از آب جان دهد تا حلال باشد؟

ج ـ ملاك حلّيت، صيد است، ولو اينكه در تور در دريا بميرند. 13/12/81