(س 2192) فردى كه اصلاً مسئله احتلام و جنابت را نمى دانسته و با حالت جنابت، نماز و قرآن مى خوانده و وارد مساجد و حرم ائمه اطهار(عليهم السلام) مى شده است. اكنون كه آگاهى پيدا كرده، نمازهاى قبلى او چه حكمى دارد؟

ج ـ اعمال گذشته او چون از راه جهل بوده و تقصيرى در ياد گرفتن نداشته، گناه و معصيت نبوده؛ ولى نمازهايى كه در حالت جنابت خوانده است، بايد قضا كند. آرى، بايد توجّه داشت كه هر زمانى كه غسل جنابت انجام داده، نمازهاى بعد از آن تا احتلام و جنابت بعدى صحيح است، چون هر جنابتى با غسل جنابت بعد از آن، مرتفع مى شود، اگرچه غسل كننده متوجّه سبب آن نباشد.

15/2/79

(س 2193) نماز قضاى پدر و مادر كه بر پسر بزرگتر واجب است، در مورد كودكان كم توان ذهنى پسر، كه تنها فرزند خانواده هستند، چه حكمى دارد؟

ج ـ بر امثال اين فرزندان كه جزو كم توان هاى ذهنى هستند و توان ذهنى عادى و متعارف را ندارند، قضاى نماز پدر چه رسد به مادر، بر آنها واجب نيست؛ چون حكم به قضا خلاف قاعده است و اقتصار بر مورد يقين و متعارف مى شود و اطلاق ادلّه از چنين مواردى منصرف است. 23/2/79