(س 1322) آيا در قصر و اتمام نماز و گرفتن روزه و نگرفتن آن تفاوتى وجود دارد؟

ج ـ مسافرى كه بايد نمازهاى چهار ركعتى را در سفر دو ركعت بخواند، نبايد روزه بگيرد، و مسافرى كه نمازش را تمام مى خواند (مثل كسى كه زياد مسافرت مى كند و كثيرالسفر است، و مسافرت براى او امرى سهل و عادى است يا سفر او سفر معصيت است)، بايد در سفر روزه بگيرد.

(س 1323) اين جانب عازم خدمت سربازى هستم و چند روز از ماه رمضان گذشته و نمى دانم كه بقيّه روزه هايم را چگونه بايد بگيرم، با توجّه به اين كه ديگر در وطن خود نخواهم ماند و نمى دانم كه در كجا به خدمت سربازى مشغول خواهم شد، تكليف چيست؟

ج ـ اگر به جايى اعزام شديد كه با وطنتان هشت فرسخ فاصله دارد، شما در آن جا مسافريد و نمازتان شكسته، و روزه ها را هم بايد افطار كنيد، مگر آن كه مطمئن باشيد كه ده روز به بالا در يك جا مى مانيد، يا سى روز تمام، مردّد مانده باشيد كه در اين صورت، نمازتان پس از سى روز، تمام است و روزه را هم بايد بگيريد.

24/10/79

(س 1324) مدت يك سال است كه جهت انجام كار به بيش از مسافت شرعى رفت و آمد مى كنم، و ماهانه تنها يك روز مرخّصى دارم و در ايّام ديگر نيز قبل از ظهر به مقصد (وطن) نمى رسم، آيا مى توانم روزه بگيرم يا خير؟

ج ـ در فرض مرقوم، روزه صحيح است. 25/4/69

(س 1325) اين جانب هر روز از شهرستان زرند تا مركز استان كرمان، به فاصله 75 كيلومتر، براى انجام كار رفت و آمد مى كنم، و تاكنون نماز و روزه خود را به طور كامل گرفته ام، چون كرمان را محلِ كار خود قرار داده ام. اگر در يك روز تعطيل براى گردش و يا انجام امور شخصى به كرمان بروم، حكم نماز و روزه بنده چگونه است؟

ج ـ نماز و روزه شما در كرمان و در همه مسافرت ها تمام است و فرقى بين سفر شغلى و غير شغلى نيست؛ و كسى كه كثيرالسفر است، تا ده روز در يك جا نمانده، بايد نماز را تمام بخواند، و اگر ده روز ماند، نماز او در سفر اول شكسته و در سفر بعدى تمام است. 6/6/75

(س 1326) در ماه مبارك رمضان به مدت چهار يا پنچ روز، مسافرت مى كنم و روزه هم مى گيرم، روزه ام چه حكمى دارد؟

ج ـ چنانچه شغل شما مسافرت نباشد، يا كثيرالسفر نباشيد، روزه شما باطل است.

7/9/73

(س 1327) آيا شخصى كه بايد در ماه رمضان نماز را شكسته بخواند، مى تواند روزه نذرى بگيرد يا خير؟

ج ـ در ماه رمضان نمى تواند هيچ روزه ديگرى بگيرد. 8/2/75

(س 1328) آيا در مسافرت مى توان روزه در سفر نذر كرد؟

ج ـ نذر روزه مستحبّى در سفر به قيد سفر، درست است، چه شخص در حَضَر نذر كند و چه در سفر. 9/8/78

(س 1329) كسى كه نذر كرده هر هفته روزهاى دوشنبه و پنج شنبه را روزه بگيرد، در هنگام سفر بايد چگونه عمل كند؟ و در هنگامى كه مثلاً مجبور است براى تحصيل يا تدريس در دو روز مذكور، از شهر كرج به تهران برود، تكليف چيست و چگونه بايد عمل كند؟

ج ـ مى تواند به مسافرت برود، ولو اين كه سفر ضرورى هم نباشد؛ وليكن قضاى آن را بايد گرفت و كفّاره هم ندارد. 8/8/76

(س 1330) آيا ملاك در درست بودن روزه براى كسى كه بعد از ظهر به مسافرت مى رود، بيرون رفتن بعد از ظهر از خانه است يا بيرون رفتن بعد از ظهر از شهر؟

ج ـ ملاك، محلِ سكونت و شهر است، يعنى هنگام زوال ظهر بايد در محلِ زندگى و شهر باشد، نه در حدّ ترخّص و در مسير سفر، تا روزه آن روزش درست باشد.

(س 1331) مسافرى كه بعد از ظهر وارد محلِ سكونت خود مى شود، ولى در سفر روزه خود را افطار نكرده است، آيا مى تواند در وطن افطار كند؟ يا حقّ افطار ندارد و روزه را بايد تمام كند؟

ج ـ گرفتن روزه بر او جايز نيست، و روزه اش هم باطل است، و قضا دارد، ليكن امساك از مفطرات، مستحب است. 14/11/75

(س 1332) سربازى در پايگاه محلِ خدمت خود در ماه مبارك رمضان، بيست روز روزه مى گيرد، پس از بيست روز به او گفته مى شود در صورتى مى توانستيد روزه بگيريد كه قبل از ماه رمضان سى و يك روز در اين محل ساكن باشيد، لذا از فرداى آن روز، روزه را افطار كنيد و نمازتان را هم شكسته بخوانيد، و قضاى روزه ها را نيز بايد به جا آوريد. با توجه به اينكه مدت ده روز قصد كرده بوده. آيا اين روزه ها را بايد قضا كند؟

ج ـ با فرض اينكه مطمئن بوده ده روز به بالا در آن محل مى ماند، روزه و قصدش هر دو درست است. 9/10/71

(س 1333) اگر فرد روزه دار پيش از ظهر به مكانى برود كه فاصله آن تا وطنش بيش از چهار فرسخ است، و تا پيش از ظهر به وطن خود برسد، روزه اش چه حكمى دارد؟

ج ـ چنانچه افطار نكند و به وطن خود يا به جايى كه مى خواهد ده روز در آنجا بماند، برگردد، روزه او صحيح است. 4/1/76

(س 1334) شخصى كه قبل از ظهر در ماه مبارك رمضان، مسافر بوده، اگر قبل از اذان به جايى رسيده كه اذان شهر را مى شنود و ديوارهاى آن را مى بيند، ولى هنوز وارد شهر نشده، آيا روزه آن روزش صحيح است يا خير؟

ج ـ ظاهراً روزه اش درست نيست و حقّ افطار دارد، هر چند احتياط مستحب در گرفتن روزه و قضاى آن است، و احوط و اولى براى كسى كه مطمئن است يا شك دارد كه قبل از ظهر وارد شهر مى شود يا خير، آن است كه روزه خود را در همان حالِ سفر، افطار كند.

(س 1335) در صورتى كه تكليف مكلّف در بعضى موارد، جمع بين قصر و اتمام باشد، آيا مى تواند روزه بگيرد يا خير؟ و اگر گرفت و در ماه رمضان بود، آيا لازم است بعداً آن را قضا كند يا خير؟

ج ـ مواردى كه احتياطاً بين نماز قصر و اتمام، جمع مى شود، نسبت به روزه هم جمعش به گرفتن روزه و قضاى آن است. 13/2/75