(مسئله 457) كسى كه مى ترسد اگر وضو بگيرد، بيمار شود، يا اگر آب را به مصرف وضو برساند، تشنه بماند، نبايد وضو بگيرد؛ ولى اگر نداند كه آب براى او ضرر دارد و وضو بگيرد و بعد بفهمد كه برايش ضرر داشته، وضويش صحيح است؛ اگرچه احتياط مستحب آن است كه با آن وضو، نماز نخواند و تيمّم كند و چنانچه با آن وضو نماز خوانده، دوباره آن را اعاده نمايد.

(مسئله 458) اگر رساندن آب به صورت و دستها به مقدار كمى كه وضو با آن صحيح است، ضرر ندارد و بيشتر از آن ضرر دارد، بايد با همان مقدار، وضو بگيرد.

(مسئله 459) اگر كسى مى داند چيزى به اعضاى وضويش چسبيده، ولى شك دارد كه از رسيدن آب جلوگيرى مى كند يا نه، بايد آن را برطرف كند يا آب را به زير آن برساند.

(مسئله 460) اگر در صورت و دستها و جلوى سر و روى پاها به واسطه سوختن يا چيز ديگر، برآمدگى اى پيدا شود، شستن و كشيدن مسح روى آن، كافى است و چنانچه سوراخ شود، رساندن آب به زير پوست، لازم نيست؛ بلكه اگر پوست يك قسمت آن كنده شود، لازم نيست آب را به زير قسمتى كه كنده نشده برساند؛ ولى چنانچه پوستى كه كنده شده، گاهى به بدن مى چسبد و گاهى جدا مى شود، بايد آن را قطع كند يا آب را به زير آن برساند.

(مسئله 461) اگر انسان شك كند كه به اعضاى وضوى او چيزى چسبيده يا نه، چنانچه احتمال او در نظر مردم به جا باشد، مثل آنكه بعد از گچكارى، شك كند كه گچ به دست او چسبيده يا نه، بايد وارسى كند يا به قدرى دست بمالد كه اطمينان پيدا كند كه اگر چيزى بوده، برطرف شده يا آب به زير آن رسيده است.

(مسئله 462) اگر كسى پيش از وضو بداند كه در بعضى از اعضاى وضو مانعى از رسيدن آب هست و بعد از وضو شك كند كه در موقع وضو گرفتن، آب را به آنجا رسانده يا نه، وضوى او صحيح است.

(س 463) اين جانب به علّت سوختگى، موهاى جلوى سرم سوخته و از موى مصنوعى استفاده مى كنم. حكم شرعى مسح و غسل موهاى مصنوعى چيست؟

ج ـ در فرض سؤال، لازم است مسح و غسل بر بشره (پوست بدن) باشد، و اگر حايلى مانند موى مصنوعى، مانع گردد، مسح و غسل، باطل است. آرى، اگر مو را در سر كاشته اند، به نحوى كه نمى توان آن را برداشت يا برداشتن آن مشقّت دارد، در حكم جبيره است.

(س 464) پوست دستم كنده شده ولى به بدن چسبيده است و هنوز از بدن جدا نشده است. آيا در موقع وضو و غسل بايد زير آن را بشويم؟

ج ـ شستن زير پوست، در صورتى كه پوست، روى آن را به طور متعارف پوشانده باشد، لازم نيست و شستن ظاهر آن، كافى است؛ ولى چنانچه پوستى كه كنده شده، گاهى به بدن مى چسبد و گاهى جدا مى شود، اگر كندن پوست، يا شستن زير آن، حَرَجى ندارد، بايد آن را شست و يا كَند، و اگر داراى حَرَج است، شستن روى آن كفايت مى كند. 7/3/76

(س 465) گاهى اوقات در اندامهايى كه هنگام وضو شسته مى شود، زخمى ايجاد مى شود كه با خونريزى همراه است و بعد از شستشو و آب كشيدن محلّ زخم، معمولا مقدارى خون نيز خارج مى شود. اين خون خارج شده، لخته مى شود و بعد از چند روز، خشك مى شود و به رنگ قهوه اى و سياه در مى آيد. آيا اين زخم باز هم حكم خون را دارد و نجس است يا خير؟ با توجّه به اينكه اگر زخم ياد شده در بالا را بخواهيم باز كنيم، خونريزى مى كند، در صورت نجس بودن، براى وضو گرفتن و غسل، حكم آن چيست؟

ج ـ حكم جبيره را دارد و بايد بقيّه مواضع وضو شسته شود و همان، كفايت مى كند و شستن آنجا لازم نيست، بلكه بى فايده نيز هست؛ علاوه بر اينكه ممكن است به دليل سرايت رطوبت نجس، وضو را باطل نمايد؛ چون آن خون خشك شده و سياه هم نجس است. 25/3/78

(س 466) در هنگام وضو گرفتن اگر كسى آفتابه را بگيرد و آب روى دستانم بريزد و من هم وضو بگيرم، با توجّه به اينكه دست راستم بر اثر شكستگى، گچ گرفته شده است، آيا در وضويم اشكالى پيدا مى شود يا خير؟

ج ـ در فرض سؤال، اشكالى وجود ندارد، چون شستن دست و صورت را خود شما انجام مى دهيد. 18/2/75

(س 467) شخصى كه هر دو دستش تا مچ باندپيچى است يا گچ گرفته شده، چگونه بايد وضو بگيرد؟ و در حالى كه براى مسح كشيدن سر و پاها، از انگشتان و كف دست خود نمى تواند استفاده كند، چگونه بايد مسح بكشد؟

ج ـ بايد صورت و دستها را تا مچ بشويد و با مچ، از آبى كه در بالاى آن باقى مانده است، مسح بكشد. 24/12/74

(س 468) بنده از ناحيه شكم مورد اصابت تركش قرار گرفته ام و بر اثر جرّاحى، قسمتى از روده بزرگم را به سمت چپ شكمم دوخته اند و مدفوع از شكمم خارج مى گردد. آيا خروج مدفوع و باد معده، باعث باطل شدن وضو مى گردد يا خير؟

ج ـ بول و غائط، از هر طريق خارج شود، مبطل وضوست و بادى هم كه در معده توليد مى شود، چنانچه از محلّ خروج غائط، ولو غير معمول هم خارج گردد، مبطل وضوست.