(مسئله 306) دندان پزشك براى كشيدن دندان بايد از بيمار اجازه بگيرد و اگر بدون اجازه او دندانش را بكشد و بيمار راضى نشود، ضامن خواهد بود و بايد ديه بپردازد.

(مسئله 307) به كار بردن روكش طلا و گذاشتن دندان مصنوعى از جنس طلا يا محكم كردن دندان با طلا، جايز است.

(مسئله 308) براى اصلاح دندانهاى پيشين كه در معرض ديد قرار دارند، اگر از طلا استفاده كنند، اشكالى ندارد؛ ولى براى مرد اگر به قصد تزيين و زيبايى باشد، جايز نيست.

(مسئله 309) در مراجعه به دندان پزشك و ساختن دندان مصنوعى و كارهاى ديگر مربوط به دهان و دندان، فرقى بين مسلمان و غير مسلمان نيست؛ چون همه انسانها، بجز كفّار معاند، محكوم به طهارت و پاكى هستند.

(مسئله 310) اگر هنگام كشيدن دندان، مقدارى از لثه همراه دندان جدا شود، گوشت و آن قسمت از دندان كه با آن تماس دارد، نجس است.

(مسئله 311) اگر به هنگام پُر كردن دندان، جرم گيرى، جرّاحيهاى لثه، فك و امثال آنها، دهان انسان خون آلود شود، نيازى به آب كشيدن ندارد، چون اساساً داخل دهان با برخورد نجاست، نجس نمى شود.

(س 312) در دندان پزشكى به وسيله «توربين» پوسيدگيهاى دندان را تراش مى دهند و در هنگام تراش، از قسمتى از همين وسيله، به طور خودكار، بر روى دندان و محلّ تراش، آب پاشيده مى شود. با توجّه به اين نكته كه منبع آب مذكور در بعضى از يونيتها متّصل به آب كُر و در بعضى متّصل به آب قليل است، بفرماييد در هنگام كار با توربين مذكور، در صورت خون آلود بودن محيط دهان، ترشّحات خارج شده از محيط دهان بيمار كه بر لباس و بدن دندان پزشك و خود بيمار برخورد مى كند، در هر كدام از يونيتهاى متّصل به آب كُر و آب قليل، چه حكمى دارد؟

ج ـ در فرض سؤال، اگر ترشّحاتْ آلوده به خون نباشد، پاك است.

(س 313) وقتى كه دهان خونى مى شود، اگر عين خون زايل شود، پاك است. آيا وقتى دهان خونى شده و به دندان مصنوعى نرسيده، همين حكم را دارد يا نه؟

ج ـ دندان مصنوعى تا وقتى كه در دهان است، حكم دندان طبيعى را دارد. پس اگر در دهان با نجاست برخورد نمايد، تطهير لازم نيست.

(س 314) هنگام معاينه دهان و دندان بيماران، از وسايلى از قبيل آينه و سوند، به دفعات متوالى استفاده مى شود. همچنين در هنگام درمان، معمولا وسيله اى به نام ساكشن (مكنده)، بزاق و ترشّحات آلوده به خون احتمالى موجود در دهان را خارج مى كند. با توجّه به توضيح فوق بفرماييد:

1. ورود مكرّر وسيله اى كه در اثر ترشّحات آلوده به خون دهان خود بيمار نجس گرديده، به داخل دهان او، با توجّه به اينكه تطهير مكرّر آن وسيله، كارى دشوار است، چه حكمى دارد؟

2. وارد نمودن وسيله اى كه از لحاظ ظاهرى، داخل مواد ضدّ عفونى و تميز كننده قرار گرفته، ولى قبلا آلوده به خون شده و با آب تطهير نشده، به دهان بيمار، چه حكمى دارد؟

ج 1 ـ وارد كردن آن وسيله به دهان قبل از تطهير آن، اشكالى ندارد و خود دهان هم با زوال عين نجس، پاك مى شود؛ ولى لباس و ظاهر بدن در صورت نجس شدن بايد تطهير شود.

ج 2 ـ محض زوال خون و عين نجاست با ضدّعفونى كردن و خشك شدن آن وسيله در امثال مورد سؤال، به دليل زوال عين نجاست، موجب طهارت است.

(س 315) با توجه به اينكه رعايت مسائل طهارت در بيمارستانها به طور عام و در دندان پزشكيها به طور خاص مشكل به نظر مى رسد، بفرماييد با علم به اينكه ابزار دندان پزشكى غالباً تطهير نمى باشند و در مراحل پايانى دندان گذاشتن براى نصب دندان از چسبى مخصوص استفاده مى نمايند، و چسب با همان ابزار تماس دارد و اين چسب دائماً در دهان انسان مى باشد، آيا مى توان حكم به طهارت كرد يا خير، اگر جواب منفى است چاره چيست؟

ج ـ آرى، نه تنها مى توان بلكه بايد حكم به طهارت نمود. 27/4/81

(س 316) در يونيتها از وسيله «پوار آب و هوا» (كه آب يا هوا را با فشار زياد خارج مى كند) جهت شستشو و خشك كردن محيط دهان و دندان استفاده مى شود. با توجّه به توضيحات مذكور، در صورت آلوده به خون بودن محيط كار، ترشّحات ناشى از «پوار آب» در صورت متّصل بودن به آب كُر يا قليل، هنگام برخورد با لباس و بدن دندان پزشك يا بيمار، چه حكمى دارد؟

ج ـ در فرض سؤال، اگر ترشّحاتْ آلوده به خون نباشد، پاك است.

(س 317) در رساله توضيح المسائل مى فرماييد كه اگر در مواردى بدن يا لباس نمازگزار به مقدار كمتر از درهم (تقريباً به اندازه يك اشرفى) به خون آلوده باشد، نماز او صحيح است. آيا خون مترشّح از دهان بيمار به بدن يا لباس دندان پزشك نيز حكم همين خون را دارد؟

ج ـ در فرض سؤال، چون مخلوط با غير خون است، احوط، عدم معفو بودن آن است.

(س 318) آيا لازم است در مورد هزينه درمان دندان پزشكى، قبل از شروع معالجه، توافق صورت پذيرد؟

ج ـ تعيين بهتر است، ولى واجب نيست و در صورت عدم تعيين، حقّ ويزيت متعارف را طلبكار است.

(س 319) گاهى اوقات بيماران به دليل دندان درد شديد و يا بالا بودن هزينه درمان، اصرار بر كشيدن دندان آسيب ديده، توسط دندان پزشك دارند. در چنين مواردى با علم به اينكه امكان ترميم چنين دندانى وجود دارد، آيا كشيدن دندان به صِرف رضايت و اصرار بيمار، جايز است؟

ج ـ به طور كلّى، اگر غرض عرفى و عقلايى متعارف در كشيدن دندان نباشد، با تمكّن از تحمّل هزينه بيشتر و يا امكان معالجه به دارو، جواز كشيدن دندان سالم، با پيشنـهاد صاحـب آن، محلّ اشكال است؛ هر چند جواز آن اشبه به قواعد است و خالى از قوّت نيست، و دندان پزشك، ضامن ديه نيست.

(س 320) در صورتى كه در هنگام اِحرام در سفر حج، فردى دچار دندان درد شديدى شود، كشيدن دندان براى چنين فردى چه حكمى دارد؟ همچنين دندان پزشكى كه دندان او را مى كشد، آيا بايد كفّاره بپردازد؟

ج ـ در فرض سؤال، كشيدن دندان جايز است؛ ولى بنا بر احتياط، يك گوسفند كفّاره دارد، امّا براى دندان پزشك، اشكال ندارد و كفّاره هم بر او واجب نيست.

(س 321) در رساله توضيح المسائل جناب عالى آمده كه از مكروهات روزه دار، كشيدن دندان و يا هر كارى است كه به واسطه آن از دهان خون بيايد و يا اينكه بى جهت، آب يا چيز روانى را داخل دهان كند. با توجّه به اين مسئله، آيا دندان پزشك نيز كه به واسطه عمل او از دهان بيمار خون جارى شده و يا در حين مداوا با وسيله اى آب به محيط دهان بيمار وارد مى كند، مرتكب فعل مكروهى شده است؟

ج ـ كراهت، مختصّ به شخصِ روزه دار است و ارتباطى به دندان پزشك ندارد.