روزه قضا

(مسئله 431) اگر كسى روزه ماه رمضان را در وقت آن نگيرد، يا آن را باطل كند، بايد بعد از ماه رمضان قضاى آن را به جا آورد.

كفّاره روزه

(مسئله 432) كسى كه بدون عذر، روزه خود را با يكى از مُبطلات روزه باطل كند، بايد قضاى آن را به جا آورده و يكى از اين كارها را نيز انجام دهد، و اين همان كفّاره روزه است:

1. آزاد كردن يك بَرده؛

2. دو ماه روزه گرفتن كه سى و يك روز آن بايد پى در پى باشد؛

3. سير كردن شصت فقير، يا دادن يك مُدّ طعام[1] به هريك از آنها.

كسى كه كفّاره روزه ماه رمضان بر او واجب است، بايد يكى از اين سه كار را انجام دهد، و چون امروزه برده به معناى فقهىِ آن يافت نمى شود، مورد دوم يا سوم را انجام مى دهد، و اگر هيچ يك از اينها برايش مقدور نيست، چند مدّ طعام به فقير بدهد و اگر نتواند طعام بدهد، بايد استغفار كند؛ مثلاً بگويد «استغفراللّه».

احكام قضا و كفّاره روزه

(مسئله 433) لازم نيست قضاى روزه را فوراً به جا آورد، ولى بايد تا رمضان سال بعد، انجام دهد.

(مسئله 434) انسان نبايد در به جا آوردن كفّاره كوتاهى كند، ولى لازم نيست، فوراً آن را انجام دهد و اگر چند سال بر آن بگذرد چيزى به آن اضافه نمى شود.

(مسئله 435) اگر به سبب عذرى، مانند سفر، روزه نگرفته و پس از ماه رمضان عذر او بر طرف شود و تا رمضان سال بعد، عمداً قضاى آن را به جا نياورد؛ بايد علاوه بر قضا، براى هر روز، يك مُدّ طعام به فقير بدهد.

(مسئله 436) اگر به سبب بيمارى، نتواند روزه بگيرد و آن بيمارى تا رمضان سال بعد طول بكشد، قضاى آن ساقط مى شود، ولى بايد براى هر روز يك مُد طعام به فقير بدهد.

(س 437) كسى كه در سال اولِ بلوغ، به سبب ندانستن يا عدم قدرت، روزه نگرفته است، حال وظيفه او چيست؟ آيا قضاى آن كافى است، يا كفّاره هم لازم است؟ در صورت داشتن علم حكم آن چيست؟

ج ـ در صورت داشتن علم و قدرت، بايد كفّاره بدهد؛ امّا در صورت ندانستن يا عدم قدرت، قضا واجب است. آرى، كفّاره تأخير قضا براى هر روز، يك مدّ طعام و واجب مى باشد. 3/5/75

--------------------------------------------------------------------------------

[1]. مدّ طعام تقريباً ده سير (750 گرم) گندم يا جو و مانند اينهاست.