(مسئله 211) مكانى كه انسان بر آن نماز مى خواند بايد داراى شرايط زير باشد:

1. مباح باشد (غصبى نباشد)؛

2. بى حركت باشد (مانند اتومبيل در حال حركت نباشد)؛

3. روى چيزى كه ايستادن و نشستن روى آن حرام است مثل فرشى كه اسم خدا بر آن نوشته شده نماز باطل است.

4. جاى آن تنگ و سقف آن كوتاه نباشد تا بتواند قيام و ركوع و سجود را به طور صحيح انجام دهد؛

5. جايى كه پيشانى را مى گذارد (در حال سجده) پاك باشد؛

6. مكان نمازگزار اگر نجس است، به طورى تر نباشد كه رطوبت آن به بدن يا لباس او برسد؛

7. جايى كه پيشانى را مى گذارد (در حال سجده) از جاى زانوهاى او، بيش از چهار انگشتِ بسته، پست تر يا بلندتر نباشد، و احتياط واجب آن است كه از سر انگشتان پا هم بيشتر از اين پست و بلندتر نباشد، ولى اگر شيب زمين كم باشد، اشكال ندارد.[1]

احكام مكان نمازگزار

(مسئله 212) در حال ناچارى نماز خواندن بر چيزى كه حركت مى كند، مانند قطار و هواپيما و در جايى كه سقف آن كوتاه است و يا جايش تنگ است، مانند سنگر و بر مكان ناهموار، اشكال ندارد.

(مسئله 213) انسان براى رعايت ادب، لازم است جلوتر از قبر پيامبر اكرم(صلى الله عليه وآله) و امامان معصوم(عليهم السلام) نماز نخواند، و چنانچه بى احترامى باشد حرام و نماز باطل است.

(مسئله 214) مستحبّ است، انسان نمازهاى واجب را در مسجد بخواند، و در اسلام بر اين مسئله سفارش بسيار شده است.

(س 215) آيا نماز خواندن در مكانى كه نجس ولى خشك است، جايز است؟

ج ـ مانعى ندارد، امّا محلِ سجده، مثل مهر، بايد پاك باشد.

(س 216) اقامه نماز در منزلى كه راديو و تلويزيون آن روشن است و ترانه هاى معمول كه اكثراً رقص آور و مهيّج اند، پخش مى شود، چگونه است؟

ج ـ نماز خواندن در مكانى كه همراه با ارتكاب حرام باشد، غيرجايز و باعث عقوبت است. 25/5/69

احكام مسجد

(مسئله 217) از مسائلى كه بيان خواهد شد، به اهمّيت حضور در مسجد و نماز خواندن در آن پى مى بريم:

ـ زياد رفتن به مسجد مستحب است؛

ـ رفتن به مسجدى كه نمازگزار ندارد، مستحب است؛

ـ همسايه مسجد اگر عذرى نداشته باشد، مكروه است در غير مسجد نماز بخواند؛

ـ مستحبّ است انسان با كسى كه در مسجد حاضر نمى شود، غذا نخورد، در كارها با او مشورت نكند، همسايه او نشود، از او زن نگيرد و به او زن ندهد.

(مسئله 218) اين كارها در رابطه با مسجد، حرام است:

ـ زينت كردن مسجد با طلا (بنا بر احتياط واجب)؛

ـ فروش مسجد، هر چند خراب شده باشد؛ مگر در بعضى از موارد.[2]

ـ نجس كردن مسجد، و چنانچه نجس شود بايد فوراً تطهير كنند.

(مسئله 219) اين كارها در رابطه با مسجد، مستحب است:

ـ زودتر از همه به مسجد رفتن و ديرتر از همه از مسجد بيرون آمدن؛

ـ چراغ مسجد را روشن كردن؛

ـ تميز كردن مسجد؛

ـ هنگام وارد شدن، ابتدا پاى راست را داخل مسجد گذاشتن؛

ـ هنگام بيرون آمدن از مسجد اول پاى چپ را بيرون گذاشتن؛

ـ خواندن دو ركعت نماز مستحبىِ تَحيّت مسجد؛

ـ خوشبو كردن خود و پوشيدن بهترين لباسهاى خود براى رفتن به مسجد.

(مسئله 220) اين كارها در رابطه با مسجد، مكروه است:

ـ عبور از مسجد، به عنوان محلِ عبور؛ بدون آنكه در آنجا نماز بخواند؛

ـ انداختن آب دهان و بينى در مسجد؛

ـ خوابيدن در مسجد، مگر در حال ناچارى؛

ـ فرياد زدن در مسجد و صدا را بلند كردن مگر براى اذان؛

ـ خريد و فروش در مسجد؛

ـ سخن گفتن از امور دنيا؛

ـ رفتن به مسجد، براى كسى كه سير يا پياز خورده و بوى دهانش مردم را آزار مى دهد.

--------------------------------------------------------------------------------

[1]. در مورد مكان نمازگزار، شرايط ديگرى نيز آمده است كه براى آشنايى بيشتر، مى توانيد به «رساله توضيح المسائل» مسئله 847 به بعد مراجعه كنيد.

[2]. اين مسئله چند استثنادارد كه براى آشنايى بيشتر مى توانيد به «رساله توضيح المسائل» مسئله 886 مراجعه كنيد .