كسى كه به احرام عمره تمتّع يا عمره مفرده مُحرم گرديد و وارد مكّه معظّمه شد، اوّلين عمل از اعمال طواف خانه خداست؛ و آن عبارت است از هفت مرتبه دور خانه خدا (كعبه) گرديدن با كيفيّت مخصوص، و هر دورى را يك شوط مى گويند كه شرح و تفصيلش در مسائل بعدى مى آيد.

(مسئله 436 )طواف از اركان عمره تمتّع و عمره مفرده است، چنان كه از اركان حج نيز مى باشد (مگر طواف نساء كه هر چند واجب است ولى از اركان نمى باشد) و اگر كسى در عمره تمتع آن را از روى عمد ترك كند تا وقت آن فوت شود، عمره او باطل است، چه عالم و چه جاهل مقصر به مسئله باشد. و جاهل قاصر حكم كسى را دارد كه طواف را فراموش كرده است.

(مسئله 437 )وقت فوت عمدى طواف در عمره تمتع، وقتى است كه اگر محرم بخواهد آن را با بقيّه اعمال عمره به جا آورد، نتواند به اندازه درك مقدار ركن از وقوف اختيارى عرفات را درك كند. اما طواف عمره مفرده تا آخر عمر انسان وقت دارد.

(مسئله 438 )اگر كسى عمره تمتّع خود را با ترك عمدى طواف به نحوى كه اگر بخواهد آن را به جا آورد وقوف به عرفه اش از بين مى رود باطل كرد، در اين صورت بايد حج اِفراد به جا آورد و پس از آن عمره مفرده به جا آورد گرچه مجزى از حج تمتّع نمى باشد، پس، اگر حج تمتّع بر او واجب بوده بايد سال بعد آن را بياورد.

(مسئله 439 )طواف نساء در حج يا عمره مفرده هر چند واجب است ولى جزء ركنى عمره و حج نيست، پس اگر كسى آن را ترك كند گرچه ترك واجب نموده امّا حج و عمره او صحيح است، ولى استمتاع از زن بر او حرام است و همين طور است اگر زن اين طواف را ترك كند.

(مسئله 440 )اگر كسى از روى غفلت و نسيان و بى توجهى طواف حج يا عمره را ترك كند، عمره و حجِ او باطل نيست، ولى لازم است هر وقت كه يادش آمد آن را به جا آورد، گرچه در ماههاى غير حج باشد و اعاده سعى لازم نمى باشد؛ و اگر به وطن خود برگشته و مى تواند به مكه برگردد بايد بر گردد و اگر رجوع به مكّه براى او مقدور نيست يا مشقّت دارد، كه معمولاً براى ايرانيان چنين است بايد به شخص مورد اطمينانى نيابت دهد كه از طرف او به جا آورد؛ و اگر ترك طواف عمره يا حج از روى جهل تقصيرى به مسئله باشد و به وطن برگردد، عملش محكوم به بطلان است چون ترك از روى جهل تقصيرى به مسئله همان گونه كه گذشت ترك عمدى محسوب مى شود و اگر آن عمل برايش واجب بوده بايد سال بعد دوباره بياورد و به مجرد باطل كردن، واجب است يك شتر قربانى كند.

(س 441 )اگر كسى طواف عمره را فراموش كرد و يا آن را ناقص انجام داد و در عرفات يادش آمد، وظيفه او چيست؟

ج ـ بايد بعد از اعمال منى آن را تدارك كند، و لازم نيست كه به خاطر تدارك طواف به مكّه برود چون فوريت ندارد.

(مسئله 442 )اگر كسى هنگام سعى، متذكر شود كه طواف را به جا نياورده، بايد سعى را رها نموده، طواف را به جا آورد سپس سعى را اعاده كند.

(مسئله 443 )اگر شخص مُحرم، به واسطه بيمارى، خودش قدرت نداشته باشد كه طواف كند ـ ولو به نحو سواره ـ و تا آخر وقت نيز قدرت پيدا نكند، بايد براى طوافش نايب بگيرد، كما اينكه اگر بعد از گذشتن از نصف نتواند بقيّه را بياورد مى تواند براى بقيّه نايب بگيرد و اگر قبل از آن باشد براى همه اش نايب مى گيرد، كما اينكه نيز مى تواند در صورت قبل هم براى از سر گرفتن نايب بگيرد.

(مسئله 444 )طواف كننده خواه پياده يا روى ويلچر يا روى تخت باشد و طواف بنمايد، رعايت همه شرايط طواف براى او لازم است و فرقى با پياده طواف كردن ندارد.