(مسئله 2766 ) دسته دوم از كسانى كه به واسطه خويشاوندى ارث مى برند عبارت اند از: جدّ يعنى «پدر بزرگ» و جدّه يعنى «مادر بزرگ» و «برادر» و «خواهر» ميّت است؛ و اگر برادر و خواهر نداشته باشد، اولادشان ارث مى برند.

(مسئله 2767 ) اگر وارث ميّت فقط «يك برادر» يا «يك خواهر» باشد همه مال به او مى رسد؛ و اگر «چند برادر پدر و مادرى» يا «چند خواهر پدر و مادرى» باشند، مال به طور مساوى بين آنان قسمت مى شود، و اگر «برادر و خواهر پدر و مادرى» با هم باشند، هر برادرى دو برابر خواهر مى برد. مثلا اگر دو برادر و يك خواهر پدر و مادرى دارد، مال را پنج قسمت مى كنند: هر يك از برادرها دو قسمت و خواهر يك قسمت آن را مى برد.

(مسئله 2768 ) اگر ميّت «برادر و خواهرِ پدر و مادرى» دارد، «برادر و خواهر پدرى» كه از مادر با ميّت جداست، ارث نمى برند؛ و اگر «برادر و خواهرِ پدر و مادرى» ندارد، چنانچه فقط «يك خواهر» يا «يك برادر پدرى» داشته باشد، همه مال به او مى رسد؛ و اگر «چند برادر» يا «چند خواهرِ پدرى» داشته باشد، مال به طور مساوى بين آنان قسمت مى شود؛ و اگر هم «برادر» و هم «خواهرِ پدرى» داشته باشد، هر برادرى دو برابرِ خواهر ارث مى برد.

(مسئله 2769 ) اگر وارث ميّت فقط «يك خواهر» يا «يك برادر مادرى» باشد كه از پدر با ميّت جداست، همه مال به او مى رسد؛ و اگر «چند برادر مادرى» يا «چند خواهرِ مادرى» يا «چند برادر و خواهرِ مادرى» باشند، مال به طور مساوى بين آنان قسمت مى شود.

(مسئله 2770 ) اگر ميّت «برادر و خواهرِ پدر و مادرى» و «برادر و خواهرِ پدرى» و «برادر يا خواهرِ مادرى» داشته باشد، برادر و خواهرِ پدرى ارث نمى برند و مال را شش قسمت مى كنند: يك قسمت را به برادر يا خواهرِ مادرى و بقيّه را به برادر و خواهرِ پدر و مادرى مى دهند و هر برادرى دو برابر خواهر ارث مى برد.

(مسئله 2771 ) اگر ميّت «برادر و خواهرِ پدر و مادرى» و «برادر و خواهرِ پدرى» و «برادر و خواهرِ مادرى» داشته باشد، برادر و خواهرِ پدرى ارث نمى برد و مال را سه قسمت مى كنند: يك قسمت آن را برادر و خواهرِ مادرى به طور مساوى بين خودشان قسمت مى كنند و بقيّه را به برادر و خواهر پدر و مادرى مى دهند و هر برادرى دو برابر خواهر ارث مى برد.

(مسئله 2772 ) اگر وارث ميّت فقط «برادر و خواهرِ پدرى» و «يك برادر يا يك خواهرِ مادرى» باشند، مال را شش قسمت مى كنند، يك قسمت آن را برادر يا خواهر مادرى مى برد و بقيّه را به برادر و خواهرِ پدرى مى دهند و هر برادرى دو برابر خواهر ارث مى برد.

(مسئله 2773 ) اگر وارث ميّت فقط «برادر و خواهرِ پدرى» و «چند برادر و خواهرِ مادرى» باشند، مال را سه قسمت مى كنند: يك قسمت آن را برادران و خواهران مادرى به طور مساوى بين خودشان قسمت مى كنند و بقيّه را به برادر و خواهرِ پدرى مى دهند و هر برادرى دو برابر خواهر ارث مى برد.

(مسئله 2774 ) اگر وارث ميّت فقط «برادر» و «خواهر» و «زن» او باشند، زن به تفصيلى كه در «ارث زن و شوهر» بيان مى شود ارث مى برد و خواهر و برادر به گونه اى كه در مسائل قبل بيان شد، ارث خود را مى برند؛ و نيز اگر زنى بميرد و وارث او فقط «خواهر» و «برادر» و «شوهر» او باشند، شوهر يك دوم مال را مى برد و خواهر و برادر به گونه اى كه در مسائل قبل بيان شد، ارث خود را مى برند؛ و به خاطر ارث بردن زن يا شوهر از سهم برادر و خواهرِ مادرى چيزى كم نمى شود، بلكه از سهم برادر و خواهرِ پدر و مادرى يا پدرى كم مى شود. مثلا اگر وارث ميّت «شوهر» و «برادر و خواهرِ مادرى» و «برادر و خواهرِ پدر و مادرى» او باشند، يك دوم مال به شوهر مى رسد و يك قسمت از سه قسمت اصل مال را به برادر و خواهرِ مادرى مى دهند و آنچه باقى مى ماند مال برادر و خواهر پدر و مادرى است. بنا براين، اگر همه مال او شش تومان باشد، سه تومان به شوهر و دو تومان به برادر و خواهرِ مادرى و يك تومان به برادر و خواهرِ پدر و مادرى مى دهند.

(مسئله 2775 ) اگر برادر و خواهر ميّت همگى قبل از او از دنيا رفته باشند، سهم ارث آنان را به اولادشان مى دهند؛ و سهم «برادر زاده و خواهر زاده مادرى» به طور مساوى بين آنان قسمت مى شود و از سهمى كه به «برادر زاده و خواهر زاده پدرى يا پدر و مادرى» مى رسد هر پسرى دو برابر دختر ارث مى برد.

(مسئله 2776 ) اگر وارث ميّت فقط «يك پدر بزرگ» يا «يك مادر بزرگ» است، چه پدرى باشد يا مادرى، همه مال به او مى رسد و با بودن پدر بزرگ ميّت «پدرِ پدر بزرگ» او ارث نمى برد.

(مسئله 2777 ) اگر وارث ميّت فقط «پدر بزرگ و مادر بزرگ پدرى» باشند، مال را سه قسمت مى كنند: دو قسمت را پدر بزرگ و يك قسمت را مادر بزرگ مى برد، و اگر وارث فقط «پدر بزرگ و مادر بزرگ مادرى» باشند، مال را به طور مساوى بين خودشان قسمت مى كنند.

(مسئله 2778 ) اگر وارث ميّت فقط «يك پدر بزرگ يا مادر بزرگ پدرى» و «يك پدر بزرگ يا مادر بزرگ مادرى» باشند، مال را سه قسمت مى كنند: دو قسمت را پدر بزرگ يا مادر بزرگ پدرى و يك قسمت را پدر بزرگ يا مادر بزرگ مادرى به ارث مى برد.

(مسئله 2779 ) اگر وارث ميّت «پدر بزرگ و مادر بزرگ پدرى» و «پدر بزرگ و مادر بزرگ مادرى» باشند، مال را سه قسمت مى كنند: يك قسمت آن را پدر بزرگ و مادر بزرگ مادرى به طور مساوى بين خودشان قسمت مى كنند و دو قسمت ديگر را بين پدر بزرگ و مادر بزرگ پدرى به نحوى تقسيم مى كنند كه پدر بزرگ دو برابر مادر بزرگ ارث ببرد.

(مسئله 2780 ) اگر وارث ميّت فقط «زن» و «پدر بزرگ و مادر بزرگ پدرى» و «پدر بزرگ و مادر بزرگ مادرى» باشند، زن به تفصيلى كه در «ارث زن و شوهر» بيان مى شود ارث خود را مى برد و يك قسمت از سه قسمت اصل مال را به پدر بزرگ و مادر بزرگ مادرى مى دهند كه به طور مساوى بين خودشان قسمت كنند و بقيّه را بين پدر بزرگ و مادر بزرگ پدرى به نحوى تقسيم مى كنند كه پدر بزرگ دو برابر مادر بزرگ ارث ببرد؛ و اگر وارث ميّت «شوهر» و «پدر بزرگ» و «مادر بزرگ» باشند، شوهر يك دوم مال را مى برد و پدر بزرگ و مادر بزرگ به دستورى كه در مسائل قبل بيان شد، ارث خود را مى برند.