(مسئله 85 ) «نجاسات» يازده چيز است:

1 و 2. بول و غائط؛ 3. منى؛ 4. مُردار؛ 5. خون؛ 6 و 7. سگ و خوك؛ 8. كافر معاندِ دينى؛ 9. شراب؛ 10. فقّاع؛ 11. عَرق شتر نجاستخوار.

1 و 2. بول و غائط

(مسئله 86 ) بول و غائط انسان و هر حيوان حرام گوشتى كه خون جهنده دارد كه اگر رگ آن را ببُرند، خون از آن جستن مى كند، نجس است؛ ولى فضله حيوانات كوچك مثل پشه و مگس كه گوشت ندارند، و يا اگر دارند مورد توجّه نيست پاك است؛ امّا حيواناتى كه خون جهنده ندارند ولى گوشت دارند، مانند ماهى حرام گوشت، بولشان نجس ولى فضله آنها پاك است.

(مسئله 87 ) فضله پرندگان حرام گوشت، پاك است.

(مسئله 88 ) بول و غائط حيوان نجاستخوار، نجس است؛ و همچنين است بول و غائط حيوانى كه انسان با آن نزديكى نموده، و گوسفندى كه استخوان آن از خوردن شير خوك، محكم شده و گوشت در بدنش روييده است.

3. منى

(مسئله 89 ) منى انسان و هر حيوانى كه خون جهنده دارد، نجس است.

4. مُردار

(مسئله 90 ) مُردار[1] حيوانى كه خون جهنده دارد، نجس است، ولى ماهى چون خون جهنده ندارد، اگرچه در آب بميرد، پاك است.

(مسئله 91 ) چيزهايى از مُردار مثل پشم و مو و كُرك و استخوان و دندان، كه روح ندارد، اگر از غير حيوانى باشد كه مثل سگ، نجس است، پاك مى باشد.

(مسئله 92 ) اگر از بدن انسان يا حيوانى كه خون جهنده دارد و در حالى كه زنده است، گوشت يا چيز ديگرى را كه روح دارد، جدا كنند، نجس است.

(مسئله 93 )پوستهاى مختصر كه از لب و جاهاى ديگر بدن جدا مى شوند پاك اند.

(مسئله 94 )تخم مرغى كه از شكم مرغ مرده بيرون مى آيد، اگر پوست روى آن سفت شده باشد، پاك است، ولى ظاهر آن را بايد آب كشيد.

(مسئله 95 )اگر بره و بزغاله، پيش از آنكه علفخوار شوند بميرند، پنير مايه اى كه در شيردان آنها مى باشد، پاك است، ولى ظاهر آن را بايد آب كشيد.

(مسئله 96 )داروهاى روان و عطر و روغن و واكس و صابون، هر چند از كشورهاى غيراسلامى مى آورند، اگر انسان به نجاست آنها يقين نداشته باشد، پاك است.

(مسئله 97 )گوشت، پيه و چرمى كه احتمال آن برود كه از حيوانى است كه به دستور شرع كشته شده پاك و خوردن آن حلال است، و همچنين اگر از بازار مسلمانها يا بلاد آنها تهيه شده باشد گرچه از دست كافر بگيرد، ليكن در صورت گرفتن از كافر احتياط در نخوردن آن است؛ و اگر از بازار كفار يا بلاد آنها تهيّه شده باشد، خوردنش حلال نيست ليكن حكم به نجاست آن نمى شود، مگر اينكه بدانيم آنها از بازار مسلمين يا بلاد آنها گرفته اند كه در اين صورت خوردن آنها هم جايز است.

5. خون

(مسئله 98 ) خون انسان و هر حيوانى كه خون جهنده دارد؛ يعنى حيوانى كه اگر رگ آن را ببُرند، خون از آن جَستن مى كند، نجس است. پس خون حيواناتى كه مانند ماهى و پشه خون جهنده ندارند، پاك است.

(مسئله 99 )اگر حيوان حلال گوشت را به دستورى كه در شرع معيّن شده، بكشند و خون آن به مقدار معمول بيرون آيد، خونى كه در بدنش مى ماند، پاك است؛ ولى اگر به علت نفس كشيدن يا به واسطه اينكه سر حيوان در جاى بلندى بوده خون به بدن حيوان برگردد، آن خون نجس است.

(مسئله 100 ) خونى كه در تخم مرغ است، نجس نيست؛ ولى به احتياط واجب بايد از خوردن آن اجتناب نمود، و اگر خون را با زرده تخم مرغ يا به نحو ديگر به هم بزنند كه از بين برود، خوردن زرده هم مانعى ندارد.

(مسئله 101 ) خونى كه گاهى موقع دوشيدن شير ديده مى شود، نجس است و شير را نجس مى كند.

(مسئله 102 ) خونى كه از لاى دندانها مى آيد، اگر به واسطه مخلوط شدن با آب دهان از بين برود، پاك است، و فرو بردن آب دهان در اين صورت، اشكال ندارد.

(مسئله 103 ) خونى كه به واسطه كوبيده شدن زير ناخن يا زيرپوست مى ميرد، اگر طورى شود كه ديگر به آن خون نگويند، پاك است؛ و اگر به آن خون بگويند، در صورتى كه ناخن يا پوست سوراخ شود، اگر مشقّت ندارد، بايد براى وضو و غسل خون را بيرون آورند و اگر مشقّت دارد، بايد اطراف آن را به طورى كه نجاست زياد نشود، بشويند و پارچه يا چيزى مثل پارچه بر آن بگذارند و روى پارچه دست تر بكشند.

(مسئله 104 ) اگر انسان نداند كه خون، زير پوست مرده، يا گوشت به واسطه كوبيده شدن به آن حالت درآمده، پاك است.

(مسئله 105 ) اگر موقع جوشيدن غذا ذرّه اى خون در آن بيفتد، تمام غذا و ظرف آن نجس مى شود، و جوشيدن و حرارت و آتش، پاك كننده نيست.

(مسئله 106 ) زردابه اى كه در حال بهبود زخم در اطراف آن پيدا مى شود، اگر معلوم نباشد كه با خون آميخته شده، پاك است.

6 و 7. سگ و خوك

(مسئله 107 ) سگ و خوكى كه در خشكى زندگى مى كنند، حتّى مو و استخوان و پنجه و ناخن و رطوبتهاى آنها، نجس است؛ ولى سگ و خوك دريايى پاك است.

8. كافر معاندِ دينى

(مسئله 108 ) «كافر» يعنى كسى كه منكر خداست، يا براى خدا شريك قرار مى دهد، يا پيامبرى حضرت خاتم الانبيا محمّد بن عبدالله(صلى الله عليه وآله) را قبول ندارد، يا در يكى از آنها شك دارد؛ و كفّار معاند مطلقاً نجس اند؛ امّا غيرمعاندان از آنها ـ كه عامّه كفّار مى باشند ـ اظهر، عدم نجاست آنان است، بلكه عامّه كفّار، حتّى حربى آنان كه به خاطر اسلام و اعتقاد مسلمانان با آنان نمى جنگند، بلكه براى جهات ديگرى مى جنگند، معاند[2] دينى نمى باشند و محكوم به نجاست نيستند.

(مسئله 109 ) تمام بدن كافر معاندِ دينى، حتّى مو و ناخن و رطوبتهاى او نجس است.

(مسئله 110 ) پدر و مادر بچه نابالغ، اگر چه كافرِ معاند دينى باشند، سبب نجاست فرزند نابالغ غير مميز و يا غافل نمى باشند، و تبعيت در اينجا دليل ندارد؛ همچنان كه در مميزى كه خود انتخاب كفر نمايد نيز تبعيت محل ندارد.

(مسئله 111 ) كسى كه معلوم نيست مسلمان است يا غير مسلمان پاك مى باشد؛ ولى احكام ديگر مسلمانان را ندارد، مثلاً نماز بر جنازه او واجب نيست.

(مسئله 112 ) اگر مسلمانى به يكى از دوازده امام دشنام دهد، يا با آنان دشمنى داشته باشد، نجس است.

9. شراب

(مسئله 113 ) شراب و هر نوشيدنى ديگر كه انسان را مست مى كند، نجس است، و اگر مثل بنگ و حشيش، نوشيدنى نباشد، اگرچه چيزى در آن بريزند كه روان شود، پاك است.

(مسئله 114 ) انواع الكلهايى كه در كارهاى صنعتى و درمانى مورد استفاده قرار مى گيرند، با شكّ در اينكه از نوشيدنيهاى مست كننده اند و يا در آنها به كار رفته يا نه، محكوم به طهارت اند و تحقيق لازم نيست.

(مسئله 115 ) اگر انگور و آب انگور به خودى خود جوش بيايد، يا به واسطه پختن جوش بيايد، خوردنش حرام است، امّا نجس نيست، مگر آنكه معلوم شود كه مست كننده است.

(مسئله 116 ) خرما و مويز و كشمش و آب آنها اگر جوش بيايند، پاك و خوردن آنها حلال است.

10. فقّاع

(مسئله 117 ) «فقّاع» كه از جو گرفته مى شود و به آن «آب جو» مى گويند، نجس است؛ ولى آبى كه به نظر متخصّصين از جو مى گيرند و به آن «ماءالشعير» مى گويند، پاك است.

11. عَرق شتر نجاستخوار

(مسئله 118 ) عَرق شتر نجاستخوار، نجس است؛ ولى عرق حيوانات نجاستخوار ديگر نجس نيست.

--------------------------------------------------------------------------------

[1]. حيوانى كه خودش مرده باشد.

[2]. معاند، يعنى كسى كه مى داند اسلام بر حقّ است و در عين حال، انكار مى كند و يا شكّ در حقّانيّت دارد؛ ولى از روى دشمنى، عمداً تحقيق نمى كند و اسلام را انكار مى كند، خلاصه، معاند كسى است كه كُفرش «عن جحود» باشد.