(س 1442) عدّه اى از ايرانى هاى شيعه به آمريكا و يا كانادا مهاجرت نموده اند و بعضاً تبعه آن كشورها مى شوند تا بتوانند از مزاياى آنها استفاده نمايند. آيا تبعه شدن مسلمان از نظر اسلام، جايز است؟

ج ـ در صورتى كه زير سلطه و تحت سيطره آنها نباشند، اقامت، فى حدّ نفسه مانعى ندارد. 29/10/75

(س 1443) افراد مسلمان كه ويزاى كشورهاى غير اسلامى را اخذ مى نمايند تا مدّتى را در آن كشور ساكن باشند، همچنين افرادى كه به دلايلى تابعيت كشورى را برمى گزينند، آيا بايد به تمامى مقرّرات آن كشور (به شرطى كه با اصول و ضروريات اسلام در تضادّ روشن نباشد) احترام گذارده و بدان پايبند باشند و اگر فرد مسلمان در آن بلاد، جرايم مالى مرتكب شد، شرعاً ضمان دارد يا اينكه چنانچه جرم، نسبت به غير مسلمان واقع شده باشد، شرعاً ضمانتى ندارد ولو اينكه فرضاً حكومت آن كشور هم بازخواست ننمايد؟

ج ـ بايد به تمام مقرّرات آن كشورها كه در ضدّيت آشكار با اصول و ضروريات اسلام نباشند، عمل نمود و آن مقرّرات به حكم حفظ نظام و نظم در جامعه ـ كه واجب شرعى و عقلى است ـ لازم الرّعايه مى باشند و نتيجتاً مقرّرات همان مملكت نسبت به ضمان و ضمانت، لازم الرّعايه بوده و هست. 1/10/79