|
دوم. تعيين مهرالمسمّى ـ ميزان مَهريّه
(س 1047) آيا از نظر شرعى جايز است كه پدر زوجه (زن) و پدر زوج (شوهر) در تعيين مقدار مَهريّه دخالت كنند؟ ج ـ در صورتى كه تراضى زوجين حاصل شود، مانعى ندارد. 10/2/78 (س 1048) پدرى از پسرش پولى درخواست كرد و در عوضِ آن، قطعه باغى را به درخواست وى در بيع او قرار داد و ساير فرزندان، از اين امر بى اطّلاع بودند. بعد از مدتى پدر، مقدارى از همين باغ را مَهريّه همسر يكى از فرزندان خود قرار مى دهد. اكنون بعد از فوت پدر، پسرى كه قطعه باغ را از پدر گرفته، ادّعا مى كند كه باغ در بيع من است و بيع، لازم شده است و هيچ كدام از ورثه، حتّى زنِ برادرش كه مَهريّه اش از باغ مزبور مى باشد، حقّى ندارند. آيا عروس خانواده مهريه اش را از باغ، طلبكار است يا خير؟ ج ـ اگر محرز شود قراردادى به صورت بيع شرط بوده، به اين معنا كه پدر، مثلاً باغ يا زمين را به آن پسرش يا غير او فروخته، به شرط اينكه اگر تا مدّت معيّنى پول او را پرداخت نمود، باغ و يا زمينش مال خودش باشد و چنانچه پول را پرداخت نكرد، معامله قطعى و آن باغ، ملك فرزند و مشترى باشد، ـ با فرض توجّه به بيع و عدم پرداخت پول از طرف بايع و توجّه به اينكه با نپرداختن پول، بيع لازم مى شود ـ باغ و زمين، ملك مشترى و بيع، لازم مى گردد؛ ولى اگر به صورت رهن بوده، طلبكار بيش از طلبكارى خود را نمى تواند از عين مرهونه بردارد و مَهريّه عروس، اگر به ذمّه پدر شوهر بوده، از مال او بايد پرداخت شود و اگر عين مالى مثل باغ يا زمين بوده، اگر به ديگرى منتقل ننموده و ملك ديگرى نشده، زوجه از باب مَهر، مالك آن است، و اگر قبلاً به ديگرى منتقل شده، زوجه ثمن آن را طلبكار است كه بايد از مال ميّت پرداخت شود. 18/5/79 (س 1049) آيا پدر مى تواند به جاى فرزند ذكور مَهريّه را تعيين نمايد؟ ج ـ در صورتى كه پسر راضى باشد كه در حقيقت به رضايت خود پسر و تعهّدش برمى گردد، مانعى ندارد؛ و غالباً فرزندان راضى به امر پدر مى باشند. 26/8/75 (س 1050) آيا در شرع مقدس اسلام و احاديث و روايات وارد شده از حضرت رسول اكرم و ائمه معصومين(عليهم السلام) بر زياد يا كم بودن مقدار مَهريّه تأكيدى زياد شده است؟ و آيا جايز است مَهريّه دختر را مَهريّه حضرت فاطمه زهرا(عليها السلام) قرار داد؟ در فرض جواز، آيا مستحب نيز هست؟ ج ـ معيار در مَهر، رضايت طرفين است و بايد به مشكلاتى كه ممكن است از راه كمى مَهر بعداً بوجود بيايد، توجه داشت كه مبادا خداى نخواسته، بعد دختر پشيمان شود كه چرا مهريه را كم قرار دادم. به هر حال، شرايط زمان و مكان و جامعه و فرد، همه و همه بايد مورد توجه قرار گيرد و كمى مهر، به نظر اين جانب استحبابش ثابت نيست و عمده، همان رضايت دختر و پسر و توجه به شرايط است. 14/6/82 (س 1051) قرار دادن مَهريّه هاى سنگين و زياد كه مانع ازدواج جوانان مى باشد از نظر شرعى و فقهى چه صورتى دارد؟ ج ـ بررسى موانع ازدواج، بحث و وقت و دقّت زيادترى مى طلبد و مَهريّه كه به صورت ذمّه است نه نقد، چگونه مى تواند مانع باشد، ولى به هر حال مَهر در اختيار زوج و زوجه است و آنها بايد تصميم بگيرند. 10/2/78
|