(س 881) آيا شخصى كه نامزد كرده، مى تواند بدون اجازه پدر و مادرش به ديدن همسرش برود؟

ج ـ بعد از عقد مانعى ندارد. 14/8/78

(س 882) آيا جايز است كه پسر و دختر، مدتى را بدون اينكه صيغه عقد جارى كنند، نامزد باشند؟ محدوده روابط آنها تا چه حدّى است؟

ج ـ مادام كه صيغه عقد خوانده نشده، مانند بقيّه افراد به يكديگر نامحرم اند و بايد رعايت حجاب و امثال آن را بنمايند و در يك محلّ خلوت با هم نباشند. 4/5/76

(س 883) آيا مرد مى تواند به زنى كه در شوهر داشتن يا نداشتن او شك دارد، پيشنهاد ازدواج بدهد؟

ج ـ پيشنهاد مشروط، مانعى ندارد و قول زن هم حجّت است. 2/12/76

(س 884) اگر مردى بخواهد با زنى ازدواج كند، آيا واجب است كه از اعتقادات وى در مسائل اسلامى پرس و جو كند كه مثلاً مرتد نباشد؟

ج ـ ظاهر حال كفايت مى كند و لازم به تفحّص نيست. 14/4/77

(س 885) آيا ازدواج مرد غير سيّد با زن سيّده مكروه است؟ و آيا روايتى در اين زمينه وجود دارد؟

ج ـ كراهت ندارد. 4/5/76

(س 886) دختر بيست ساله اى هستم. موقعى كه هفت ساله بودم، مرا به عنوان نامزد براى شخصى در نظر گرفتند. حال كه به سنّ بلوغ رسيده ام، از اين قضيه به شدت نگرانم و قلباً تمايلى به ازدواج با فرد مزبور ندارم و يقين دارم كه اگر با او ازدواج كنم، منجر به جدايى مى شود. حال با توجه به اينكه هيچ گونه عهدنامه قانونى در بين نيست، اگر بخواهم با فردى كه مورد علاقه ام هست ازدواج كنم، تكليف چيست؟

ج ـ ازدواج دايم شما با ديگرى كه مورد علاقه و رضايتتان باشد، منع شرعى ندارد، بلكه منع اخلاقى هم ندارد، چون قول دهنده، شما نبوده ايد. آرى، هر ازدواجى بايد در محضر، ثبت شود. 6/12/71

(س 887) اين جانب حدود شش ماه با دختر دايى ام نامزد كرده بودم ولى بعد از مدتى به خاطر اينكه پدر ايشان مشروبات الكلى مصرف مى نمود و همين طور عدم توافق از نظر عقيده و اخلاق اسلامى با آنها، تصميم به قطع نامزدى گرفته ام. اكنون تصميم دارم با شخص ديگرى ازدواج كنم، اما والدينم اصرار دارند كه با دختر دايى خودم ازدواج كنم. با توجه به مسئله شرب خمر دايى ام كه مى تواند در وراثت و فرزندان تأثير بگذارد و همچنين اختلاف عقيده و اخلاق كه با آنها دارم، اينك دچار ترديد در تصميم گيرى شده ام، با توجه به مطلب ياد شده لطفاً راه شرعى و منطقى كه مى توانم انتخاب كنم را بيان فرماييد.

ج ـ «لاتزر وازرةً وزر اخرى» (هيچ كس گناه ديگران را به دوش نمى گيرد)، با توجه به آيه شريفه و اينكه دلايل ذكر شده از طرف حضرت عالى همگى منتسب به خانواده دختر مى باشد و شما با ايشان هيچ گونه اختلافى در زمينه اخلاقى و مذهبى نداريد و از طرفى به موارد ذكر شده واقف بوده ايد، لذا گسستن علقه زوجيّت خلاف انصاف است و بناى زندگى مجدد با ديگرى بر روى خاكستر زندگى ديگران داراى اثرات وضعى مخرّب خواهد بود؛ و بايد توجه داشت كه نه تنها ازدواج شما با آن دختر گناه و معصيت نيست، بلكه ثواب و حسنه است و آبروى يك خانواده حفظ شده، بعلاوه رضايت پدر و مادر هم جلب شده و از وسوسه تأثير بدى ديگران در نسل و فرزند، خود را نجات بدهيد و بدانيد كه ازدواج با ديگرى هم ممكن است داراى مشكلات باشد، بعلاوه كه چون سبب بى انصافى در باره اول شده قطعاً با مشكلات رو به رو خواهيد شد. 27/2/77

(س 888) آيا به اصطلاح مرسوم، گرفتن «دلاّلى» و يا واسطه گرى در جهت ايجاد زمينه ازدواج بين زوجين و گرفتن وجهى بابت حقّ الزحمه در اين مورد از طرفين، جايز و حلال است؟

ج ـ جايز است و اجرت بر امر حلال است. 14/10/77

(س 889) فردى حدود دو سال و نيم به عنوان نامزد دخترى با خانواده اى رفت و آمد داشته و در اين مدت هدايايى مانند پوشاك و طلا براى خانواده دختر آورده است و براى مراسم خواستگارى مخارجى را هزينه كرده است. خانواده دختر نيز متقابلاً در اين مدت، مخارجى را در مورد ميهمانى ها و پذيرايى از خانواده پسر و منسوبان او متحمّل شده است. حال اگر بنا به دلايلى مراسم نامزدى به هم بخورد، آيا پسر مى تواند هدايايى را كه براى دختر آورده، مطالبه كند؟

ج ـ اگر خانواده دختر، ذى رَحِم نباشند و در مقابل، چيزى را به پسر نداده باشند و عين هدايا باقى باشد و تصرّف مغيّر در آن صورت نگرفته باشد، رجوع و پس گرفتن مانعى ندارد؛ چون هبه پسر و دختر به يكديگر قبل از عقد در حكم هبه اجنبى است. 22/10/79

(س 890) شخصى به قصد ازدواج و اجراى صيغه عقد، مقدارى زيورآلات طلا و پوشاك و... با انتخاب و ميل نامزد خود خريدارى مى كند و اين وسايل نيز طى مراسمى به دختر داده مى شود كه نتيجه اين مراسم، نشانه عملى شدن اين ازدواج است، اگرچه هنوز عقد خوانده نشده است؛ ليكن از طرف عروس (به خاطر بر هم زدن ازدواج) شروط و مواردى مطرح مى شود كه نشانه بارز كارشكنى در عقد است، در حالى كه هيچ كدام از آنها، قبلاً مطرح نشده بود كه پس از آن، دختر رسماً از ازدواج سرپيچى مى كند. با اين توضيحات بفرماييد تكليف هزينه هايى كه خانواده پسر انجام داده اند، چه مى شود؟

ج ـ آنچه از عين وسايل و لوازم و غير آن باقى است، پسر مى تواند برگرداند، چون اگر هبه باشد، به خاطر رَحِم نبودن متّهب، رجوع جايز و قابل فسخ است؛ و اگر تنها اباحه تصرّف هم بوده كه جواز رجوع در آن واضح است؛ و امّا آنچه كه از بين رفته و مصرف شده، كسى ضامن آن نيست، چون با تسليط مجّانى و اباحه از طرف شخص بوده است. 24/10/73