آية اللّه صانعى فقيه نوانديش شيعه گفتگوى خود را با نماينده پارلمان اروپا با ذكر روايتى تاريخى از متد امامان شيعه در باب پذيرش دوستان و همراهان آغاز كرد.
به نظر آية اللّه صانعى اديان به اين خاطر نازل شده اند كه انسانها به حقوق خود دست يابند و نمونه اى از اين اهداف در رفتار امام رضا(عليه السلام) (امام هشتم) شيعه متبلور است. زمانيكه عده اى از دوستان ايشان خواستند بديدار امام بيايند، امام ايشان را نپذيرفت. سپس آنها خواهان دليل اين رفتار شدند و امام رضا(عليه السلام)تأكيد كرد، اين رفتار دو دليل داشت:
1 ـ براى اينكه مطلع شدم شما حقوق برادرانتان را ضايع كرديد.
2 ـ شما بايد اسرار را از دشمنان حفظ مى كرديد و در اين كار كوتاهى روا داشتيد.
آية اللّه صانعى در پاسخ به پرسش ديگر خانم گروبر كه پيش از اين در ايران و عراق خبرنگار بوده و دو كتاب نيز راجع به دوران عراق در زمان صدام و شيعه در عراق با نگرش سياسى، اجتماعى تأليف كرده، در خصوص اينكه اكنون قدرت اصلى در ايران در دست چه كسى است؟ گفت:پاسخ به اين پرسش اينك مقدورنيست. در حال حاضر البته قدرت مجلس و دستگاه قضايى در دست گروهى كوچك است كه اهداف خاصى را دنبال مى كند.
ايشان در خصوص پرسش ديگر خانم گروبر در خصوص اصلاح قانون اساسى افزود:بايد تغييراتى در قانون اساسى و قوانين عادى صورت گيرد تا دموكراسى و روش هاى دموكراتيك بيش از اين در ايران اجرا شود. در قانون اساسى رژيم قبلى ظلم بسيارى به مردم شده بود كه بعد از انقلاب تا حدودى بهتر شد اما هنوز كامل نشده است .البته اين را هم تذكر بدهم كه اگر به همين قانون اساسى مثل زمان امام عمل شود اوضاع بسيار بهتر از حال خواهد شد اما متأسفانه عمل نمى شود.
آية اللّه صانعى با تأكيد چندين باره بر اين نكته كه زن مى تواند به مقام رياست جمهورى و رهبرى در جمهورى اسلامى برسد وخود زنها بايد براى گسترش فضاى اجتماعى و سياسى و حفظ حقوق خود تلاش بنيادينى انجام دهند در باب خواست زنان در خصوص انتخاب نوع حجاب افزود:انتخاب نوع حجاب بدست خود مردم است. امانداشتن حجاب از نظر قانونى جرم است. البته چنين قانونى كه خلاف موازين اسلام هم باشد نبايد تصويب شود. حجاب ضررى براى جامعه ندارد. خود زنان هم به اين قانون رأى داده اند.
بنده معتقدم حتى مردان هم بايد حجاب داشته باشند چون از شيوع فساد در جامعه جلوگيرى مى كند. اما مسئله مهم رعايت آزادى انسان است كه البته بايد با لحاظ شرايط اجتماعى و عدم محدوديت براى آزادى ديگران مد نظر قرارگيرد. در روايات اسلامى نيز، فسلفه حجاب، حفظ شخصيت و هويت زنان ذكر شده است.
آية اللّه صانعى با تأكيد بر اينكه اصول انقلاب و اهداف متعالى آن نظير جمهورى، آزادى، استقلال و عدالت هنوز در باور مردم محترم است، به اشتباهاتى در اجراى قانون اساسى اشاره كرد و افزود:
اگر امام بود، نظارت استصوابى شوراى نگهبان بوجود نمى آمد و اين تفاسير من عندى نيز از متن صريح قانون و بر خلاف روح جمهورى اسلامى و اهداف امام ديده نمى شد.
ايشان با اشاره به اينكه موقعيت اجتماعى و مردمى روحانيت وابسته به قدرت بعد از رحلت امام بسيار ضربه خورده و شكاف عميقى ميان عقايد آنان و خواسته هاى جامعه ديده مى شود، تأكيد كردند:روحانيت مستقل و منتقد اما هنوز در ذهن و دل مردم جاى دارد .
آية اللّه صانعى در آخرين بخش از اين گفتگو با تأكيد بر اينكه. طبق عمل آية اللّه سيستانى، شيعه هيچگاه به نفع شخصى و گروهى نمى انديشد بلكه نفع و مصلحت عمومى را در نظر مى گيرد، افزود:روحانيت بايد از قدرت به نيكى و به حق استفاده كند و همواره مصالح مردم و حقايق دين خدا را در نظر بگيرد نه اينكه به نفع شخصى و فردى و صنفى بينديشد. در زمان امام از قدرت در جهت خواست مردم، رضايت مردم و آسايش ضعيفان و محرومان استفاده مى شد. اين روش و هدف امام بود.
تاریخ: 1384/4/2