سه آيه از قرآن كريم بر چگونگى رسيدگى به اموال يتيمان دلالت دارند، كه دو آيه از آنها از حيث مضمون، نزديك به يكديگرند. اين سه آيه عموميت داشته و شامل مادران هم مى گردند; آيات عبارت اند از:

1. (وَلاَ تَقْرَبُواْ مَالَ الْيَتِيمِ إِلاَّ بِالَّتِى هِىَ أَحْسَنُ حَتَّى يَبْلُغَ أَشُدَّهُو وَأَوْفُواْ الْكَيْلَ وَالْمِيزَانَ بِالْقِسْطِ لاَ نُكَلِّفُ نَفْسًا إِلاَّ وُسْعَهَا وَإِذَا قُلْتُمْ فَاعْدِلُواْ وَلَوْ كَانَ ذَاقُرْبَى وَبِعَهْدِ اللَّهِ أَوْفُواْ ذَ لِكُمْ وَصَّـلـكُم بِهِ ى لَعَلَّكُمْ تَذَكَّرُونَ);[1]

و به مال يتيم ـ جز به نحوى [ هر چه نيكوتر ]ـ نزديك مشويد، تا به حد رشد خود برسد، و پيمانه و ترازو را به عدالت، تمام بپيماييد. هيچ كس را جز به قدر توانش تكليف نمى كنيم، و چون [ به داورى يا شهادت ]سخن گوييد، دادگرى كنيد; هر چند [ درباره ]خويشاوند [ شما ]باشد، و به پيمان خدا وفا كنيد. اينهاست كه [ خدا ]شما را به آن سفارش كرده است، باشد كه پند گيريد.

2. (وَ لاَ تَقْرَبُواْ مَالَ الْيَتِيمِ إِلاَّ بِالَّتِى هِىَ أَحْسَنُ حَتَّى يَبْلُغَ أَشُدَّهُو وَ أَوْفُواْ بِالْعَهْدِ إِنَّ الْعَهْدَ كَانَ مَسْـُولاً);[2]

و به مال يتيم ـ جز به بهترين وجه ـ نزديك مشويد تا به رشد برسد، و به پيمان [ خود ]وفا كنيد; زيرا كه از پيمان پرسش خواهد شد.

3. (... وَيَسْـَلُونَكَ عَنِ الْيَتَـمَى قُلْ إِصْلاَحٌ لَّهُمْ خَيْرٌ وَإِن تُخَالِطُوهُمْ فَإِخْوَ نُكُمْ وَاللَّهُ يَعْلَمُ الْمُفْسِدَ مِنَ الْمُصْلِحِ وَلَوْ شَآءَ اللَّهُ لاََعْنَتَكُمْ إِنَّ اللَّهَ عَزِيزٌ حَكِيمٌ);[3]

و در باره يتيمان از تو مى پرسند، بگو: «به صلاح آنان كار كردن بهتر است، و اگر با آنان همزيستى كنيد، برادران [ دينى ]شما هستند، و خدا تباهكار را از درستكار باز مى شناسد»، و اگر خدا مى خواست [ در اين باره ]شما را به دشوارى مى انداخت. آرى، خداوند توانا و حكيم است.

در روايت آمده است كه وقتى آيه(وَ لاَ تَقْرَبُواْ مَالَ الْيَتِيمِ إِلاَّ بِالَّتِى هِىَ أَحْسَنُ)نازل شد، كسانى كه كودكان يتيم در اختيارشان بود و عهده دار سرپرستى آنها بودند، آنان را بيرون كردند و به حضور پيامبر(صلى الله عليه وآله) آمدند كه ما چه كنيم؟ اين آيه نازل شد كه با رعايت مصلحت يتيمان، اگر عهده دار كار آنها باشيد و خرجتان را روى هم بريزيد و بخوريد، مانعى ندارد.[4]

--------------------------------------------------------------------------------

[1] . انعام، آيه 152.

[2] . اسراء، آيه 34.

[3] . بقره، آيه 220.

[4] . الدرالمنثور، ج1، ص 255 .