امّا كيفيت زيارت حضرت رسول(صلى الله عليه وآله) چنين است كه چون شخص داخل مسجد آن حضرت شود، نزديك در بايستد و اذن دخول را بخواند و از درب جبرئيل وارد شود و پاى راست خود را در وقت دخول مقدم بدارد، پس صد مرتبه «اَللهُ اَكْبَرُ» بگويد، سپس دو ركعت نماز تحيّت مسجد به جا آورد و به سمت حجره شريفه برود و آنجا بايستد و بگويد:

«اَلسَّلامُ عَلَيْكَ يا رَسوُلَ اللهِ، اَلسَّلامُ عَلَيْكَ يا نَبِيَّ اللهِ، اَلسَّلامُ عَلَيْكَ ***«سلام بر تو اى رسول خدا سلام بر تو اى پيغمبر خدا، سلام بر تو

يا مُحَمَّدَ بْنَ عَبْدِاللهِ، اَلسَّلامُ عَلَيْكَ يا خاتَمَ النَّبِيّينَ، أَشْهَدُ أَنَّكَ قَدْ ***اى محمد فرزند عبد اللّه، سلام بر تو اى خاتم پيامبران، گواهى دهم كه تو

بَلَّغْتَ الرِّسالَةَ، وَ أَقَمْتَ الصَّلوةَ، وَ آتَيْتَ الزَّكَاةَ، وَأَمَرْتَ بِالْمَعْرُوفِ، ***رسالت را رساندى و نماز را برپا داشتى و زكات دادى و امر كردى به معروف

وَ نَهَيْتَ عَنِ الْمُنْكَرِ، وَعَبَدْتَ اللهَ مُخْلِصاً حَتّى أَتاكَ الْيَقينُ، فَصَلَواتُ اللهِ***و نهى كردى از كار بد و عبادت كردى خدا را تا مرگ به سراغت آمد، درودهاى خدا

عَلَيْكَ وَرَحْمَتُهُ وَ عَلى أَهْلِ بَيْتِكَ الطّاهِرينَ». ***و رحمتش بر تو و بر خاندان طاهر و پاكيزه ات».

پس نزد ستون[1] پيش كه در جانب راست قبر است و رو به قبله بايستد، به صورتى كه دوش چپ او به جانب قبر باشد و دوش راست به جانب منبر، كه آن موضع رسول خدا(صلى الله عليه وآله)است، و بگويد:

«أَشْهَدُ أَنْ لا اِلـهَ إِلاَّ اللهُ وَحْدَهُ لاشَريكَ لَهُ، وَ أَشْهَدُ أَنَّ مُحَمَّداً عَبْدُهُ ***«گواهى دهم كه معبودى نيست جز خداى يگانه اى كه شريك ندارد و گواهى دهم كه محمد بنده خدا

وَ رَسوُلُهُ، وَأَشْهَدُ أَنَّكَ رَسوُلُ اللهِ، وَأَنَّكَ مُحَمَّدُ بْنُ عَبْدِاللهِ، وَأَشْهَدُ أَنَّكَ قَدْ***و رسول او است و گواهى دهم كه تويى رسول خدا و گواهى دهم همانا تويى محمد فرزند عبداللّه و گواهى

بَلَّغْتَ رِسالاتِ رَبِّكَ، وَنَصَحْتَ لاُِمَّتِكَ، وَ جاهَدْتَ فِي سَبيلِ اللهِ، وَعَبَدْتَ***دهم كه رسالت پروردگارت را رساندى و خير خواهى كردى براى امتت و در راه خدا جهاد كردى و خدا را

اللهَ حَتّى أَتاكَ الْيَقينُ ]وَدَعَوْتَ إِلى سَبِيلِ رَبِّكَ[بِالْحِكْمَةِ وَالْمَوْعِظَةِ***پرستش كردى تا مرگت فرا رسيد و دعوت به راه پروردگارت كردى به وسيله حكمت و پند

الْحَسَنَةِ، وَ أَدَّيْتَ الَّذي عَلَيْكَ مِنَ الْحَقِّ، وَأَنَّكَ قَدْ رَؤُفْتَ بِالْمُؤْمِنينَ،***نيك و آنچه را از حق به عهده داشتى ادا كردى و براستى تو نسبت به مؤمنان مهربان و نسبت

وَغَلُظْتَ عَلَى الْكافِرينَ، فَبَلَّغَ اللهُ بِكَ اَفْضَلَ شَرَفِ مَحَلِّ الْمُكَرَّمينَ، ***به كافران سخت گير بودى خدايت به بهترين شرافت جايگاه گراميان برساند،

اَلْحَمْدُ للهِِ الَّذىِ اِسْتَنْقَذَنا بِكَ مِنَ الشِّرْكِ وَالضَّلالَةِ، اَللّهُمَّ فَاجْعَلْ صَلَواتِكَ***ستايش خدايى را است كه ما را به وسيله تو از شرك و گمراهى نجات بخشيد. خدايا! پس درودهاى خود

وَصَلَواتِ مَلائِكَتِكَ الْمُقَرَّبينَ وَ عِبادِكَ الصّالِحينَ، وَأَنْبِيائِكَ الْمُرْسَلينَ، ***و درودهاى فرشتگان مقربت و بندگان شايسته ات و پيامبران مرسلت

وَ اَهْلِ السَّمواتِ وَالاَْرَضينَ، وَمَنْ سَبَّحَ لَكَ يا رَبَّ الْعالَمينَ مِنَ الاَْوَّلينَ ***و ساكنان آسمانها و زمين ها و هر كه را براى تو اى پروردگار جهانيان تسبيح گويند از اولين

وَالاْ خِرينَ، عَلى مُحَمَّد عَبْدِكَ وَ رَسوُلِكَ وَ نَبِيِّكَ وَ اَمينِكَ وَ نَجِيِّكَ ***و آخرين همه را يكجا قرار ده، براى محمد بنده و رسولت و پيامبرت و امين (بر وحيت) و همرازت

وَ حَبيبِكَ وَ صَفِيِّكَ وَ خآصَّتِكَ وَ صَفْوَتِكَ وَ خِيَرَتِكَ مِنْ خَلْقِكَ، اَللّهُمَّ اَعْطِهِ***و حبيبت و دوست خالص و مخصوصت و برگزيده تو از ميان خلقت خدايا به محمد

الدَّرَجَةَ، والْوَسِيلَةَ مِنَ الْجَّنَةِ، وَابْعَثْهُ مَقاماً مَحْمُوداً يَغْبِطُهُ بِهِ الاَْوَّلُونَ ***درجه وسيله را در بهشت به او عطا فرما و به مقام پسنديده اى او را برگزين كه غبطه خورند به او اولين

وَالاْخِرُونَ،اَللّهُمَّ اِنَّكَ قُلْتَ:(وَلَوْ أَنَّهُمْ إِذْ ظَلَمُوا أَنْفُسَهُمْ جاءُوكَ فَاسْتَغْفَرُوااللهَ***وآخرين خدايافرمودى «واگر ايشان هنگامى كه به خود ستم كردند به نزد توآيند واز خدا آمرزش خواهند و پيغمبر هم

وَاسْتَغْفَرَ لَهُمُ الرَّسوُلُ لَوَجَدُوا اللهَ تَوّاباً رَحيماً»، وَ إِنِّي أَتَيْتُكَ مُسْتَغْفِرًا تائِباً***برايشان آمرزش بخواهد همانا خداوند بسيار توبه پذير و مهربان است» ومن آمرز شخواهانه به پيشگاه پيامبرت

مِنْ ذُنُوبِي، وَأِنِّي أَتَوَجَّهُ بِكَ إِلَى اللهِ رَبِّي وَرَبِّكَ لِيَغْفِرَ لِي ذُنُوبِي».***آمده و توبه از گناهانم كردم و من بوسيله تو رو به خدائى كرده ام كه پروردگار منو تو است تابيامرزدگناهانم را.»

و اگر حاجتى داشته باشد، قبر مطهّر را در قسمت پشت كتف خود قرار دهد و رو به قبله كند و دستها را به دعا بردارد و حاجت خود را بطلبد، كه سزاوار است كه برآورده شود اِنْ شاءَاللهُ تَعالى؛ و ابن قولويه به سند معتبر روايت كرده از محمّد بن مسعود كه گفت ديدم حضرت صادق(عليه السلام)به نزد قبر حضرت رسول(صلى الله عليه وآله)آمد و دست مبارك خود را بر قبر گذاشت و گفت:

«اَسْئَلُ اللهَ الَّذِى اجْتَباكَ وَاخْتارَكَ وَ هَداكَ وَ هَدى بِكَ اَنْ يُصَلِّىَ عَلَيْكَ»،***«مى خواهم از خدا كه برگزيد و اختيار كرد تو را و راهنمايى و رهنمود كرد تو را كه رحمت فرستد بر تو.»

پس فرمود:

«اِنَّ اللهَ وَ مَلائِكَتَهُ يُصَلُّونَ عَلَى النَّبِىِّ يا اَيُّهَا الَّذينَ امَنُوا صَلّوُا عَلَيْهِ ***«براستى خدا و فرشتگانش رحمت خواهند براى پيامبر اى كسانيكه ايمان آورده ايد رحمت خواهيد بر او

وَ سَلِّمُوا تَسْليماً». ***و درود فراوان فرستيد بر او.»

--------------------------------------------------------------------------------

[1]. ستونهايى در محل قديمى مسجدالنبى وجود دارد كه هر يك از اين ستونها يادگار خاطره ويژه اى است كه به اختصار توضيحاتى را در باره برخى از آنها مى آوريم:

1 ـ استوانه وفود: در اين مكان پيامبر اسلام(صلى الله عليه وآله) با سران قبايل براى آشنا ساختن آنان با اسلام اختصاص داده بودند و هميشه در اين مكان هيئتها را به حضور مى پذيرفتند.

2 ـ استوانه سرير: در اين مكان محل استراحت و جاى تختخواب رسول خدا(صلى الله عليه وآله) بود.

3 ـ استوانه حَرَس: اين ستون از آن جهت به اين نام آمده كه حضرت على(عليه السلام) در كنار اين ستون مى ايستادند و از رسول خدا(صلى الله عليه وآله)نگاهبانى مى كردند.

4 ـ استوانه توبه: اين ستون محل توبه يكى از اصحاب رسول خدا بنام ابولبابه است و ابولبابه كه از طرف رسول خدا به نزد بنى قريظه رفته بود تا با آنان سخن بگويد وى از روى بى توجهى با اشاره به آنان گفت چون نقض عهد كرده ايد (بنى قريظه با رسول خدا(صلى الله عليه وآله)پيمان بسته بودند كه با مشركان همراهى نكنند، امّا بعدها به اين پيمان عمل نكردند) مرگ در انتظار شماست. ابولبابه كه خود متوجه خطاى خويش شده بود از قلعه بنى قريظه خارج شد و مستقيم به سوى مسجد رفت و خود را به يكى از ستونها بست و شروع به گريه و زارى كرد تا اينكه خداوند توبه او را پذيرفت. روى اين جهت به اين ستون، ستون توبه يا ستون ابى لبابه مى گويند.

5 ـ استوانه حنانه: پيامبر اسلام(صلى الله عليه وآله) براى وعظ و ارشاد مردم، برتنه درخت خرمايى تكيه مى كردند، وقتى كه براى آن حضرت منبر ساخته شد، براى ايراد خطبه و موعظه مردم روى منبر قرار گرفتند از اين درخت ناله اى شنيده شد، پيامبر(صلى الله عليه وآله) دستور داد تا آن درخت را در همان جا دفن كردند.