Loading...
error_text
پایگاه اطلاع رسانی دفتر حضرت آیت الله العظمی صانعی :: کتابخانه فارسی
اندازه قلم
۱  ۲  ۳ 
بارگزاری مجدد   
پایگاه اطلاع رسانی دفتر حضرت آیت الله العظمی صانعی :: مقدمه

مقدمه

در فقه عناوين متعددى مانند نهى از منكر، انكار منكر، تغيير منكر، دفع فساد، رفع ظلم، حدود و تعزيرات وجود دارد كه هر يك كاركرد مخصوص و شرايط ويژه اى براى خود دارند، و با كمى دقت در روايات و عبارات اصحاب تفاوت هر يك با ديگرى روشن خواهد شد و نظير اين عناوين را در قوانين و مقررات امروزه در كشورهاى ديگر كه توسط عقلاء و انديشمندان آنها تدوين گرديده است، مى توان مشاهده نمود.

با اين همه در برخى كتب اين عناوين با يكديگر خلط گرديده و در شرايط و جزئيّات آن اشتباهاتى صورت پذيرفته كه آثار و پيامدهايى را در پى داشته است. حال ريشه اين اشتباه در كجاست؟ شايد بتوان گفت اساس آن دقت ناكافى در عبارات موجود در روايات است.

اشتباه در مراتب امر به معروف و نهى از منكر از آن جمله امورى است كه به ناكارآمدى يكى از مهمترين وظايف همگانى و فرايض الهى منجر گرديده و على رغم اهميّت فراوان و جايگاه رفيع، و اساسى آن، سيرى رو به انزوا طى نموده است.

واجبى كه زير بناى حركت تمام انبياء و صالحان و انسانهاى خيرانديش و خيرخواه عالم است و مفهوم روشن آن يعنى دعوت به امور پسنديده و بر حذر داشتن از امور ناپسند را در خود جاى داده به حركتى بسيار سطحى در ضرب و جرح در كوچه و خيابان تفسير شده است. دعوتى كه براى برپايى جامعه اى مترقى كه در آن متانت و حيا زيور شهروندان، رحم و شفقت و عدالت و انصاف رويه حاكمان باشد، و پيام آن در جان مخاطب و نهاد و فطرت او انقلاب كند، فرمانى همراه با ادب به ديگرى تا او را به راه صلاح و طريق نجات بخواند كه او خود براى برپايى قسط حركت و قيام نمايد، به درجه اى تنزل داده شده است كه نمى توان آن را سيره و روش انبياء دانست لذا بررسى و بازنگرى در اين فرع اساسى جهت برون رفت از اين خلط و بازشناسى بحث مراتب امر به معروف و نهى از منكر، ضرورتى غير قابل انكار است.

از اين رو بحث را با اين پرسش آغاز مى نماييم كه آيا امر به معروف و نهى از منكر شامل مرحله «ضرب و جرح» و درگيرى فيزيكى مى شود؟ يا تنها در مورد امر و نهى زبانى و رفتارى بدون به كارگيرى خشونت به كار مى رود؟ به نظر مى رسد در پاسخ به اين پرسش لازم است به سراغ دلايل و مستندات موجود رفته و ظهور عرفى آن را كشف نماييم تا بدين وسيله برداشتهاى مطابق و غير مطابق از هم بازشناسى شود و شرايط و احكام استنباطى از آن مورد ارزشيابى دقيق قرار گيرد. لذا سير بحث را در چند گام دنبال خواهيم نمود تا به كمك آن، ابعاد و زواياى مختلف اين بحث را تبيين نماييم.

والحمد الله ربّ العالمين

عنوان بعدی




کلیه حقوق این اثر متعلق به پایگاه اطلاع رسانی دفتر حضرت آیت الله العظمی صانعی می باشد.
منبع: http://saanei.org